مجتبی جهانی مجتبی جهانی - دانشجوی دکتری اصلاح نباتات، دانشگاه شهید باهنر کرمان
قربانعلی نعمت زاده - استاد اصلاح نباتات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
قاسم محمدی نژاد - دانشیار اصلاح نباتات، دانشگاه شهید باهنر کرمان

در این تحقیق به منظور بررسی تنوع ژنتیکی برنج مجموعه ای از 95 ژنوتیپ از کشورهای مختلف جمع­آوری و با 67 نشانگر ریزماهواره که تمامی کروموزوم­های برنج را پوشش می­دادند ارزیابی شدند. مجموعا تعداد 303 آلل چندشکل با میانگین 52/4 آلل به ازای هر جایگاه ریزماهواره تکثیر یافت. آماره محتوی اطلاعات چند شکلی دارای میانگین 51/0 در کل جمعیت بود. حداکثر و حداقل محتوی اطلاعات چند شکل به ترتیب مربوط به نشانگر ریز­ماهواره  10364 RM (81/0) و RM 4862 (11/0) بود. تجزیه خوشه­ای بر مبنای ضریب فاصله نی ژنوتیپ­ها را بر مبنای تفاوت­های ژنتیکی و مبدا جغرافیایی در 4 گروه اصلی جای داد. تجزیه به مختصات اصلی با در نظر داشتن دو مولفه اول که 15/71 % از تغییرات کل را توجیه می­کردند نیز نتایج تجزیه خوشه­ای را تایید کرد. صحت گروه­بندی افراد به وسیله تجزیه واریانس مولکولی ارزیابی و  تایید شد. این تحقیق با ارزیابی فواصل ژنتیکی بخشی از ژرم پلاسم برنج ایرانی در مقابل ارقام و لاین­های خارجی نتایج مناسبی برای بهره­وری از ذخایر توارثی داخلی در برنامه­های به­نژادی را فراهم می­کند.

برنج, تنوع ژنتیکی, SSR, تجزیه خوشه ای, تجزیه به مختصات اصلی