عزیزه سقلی - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
محمد فرخاری - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
افشین صلواتی - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
خلیل عالمی سعید - استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

خارمریم (Silybum marianum L.) یکی از گیاهان دارویی مهم است که از زمان های باستان برای درمان بیماری کبد و بیماری های مرتبط با صفرا و همچنین مسمومیت حاد ناشی از مصرف قارچ های سمی مورد استفاده قرار می گرفت. شناخت تنوع ژنتیکی در گیاه خارمریم همانند سایر گیاهان کمک بزرگی در جهت تحقیقات به نژادی و بررسی و شناسایی تنوع موجود در ذخایر ژرم پلاسم این گیاه می نماید. هدف از این مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی 23 اکوتیپ خارمریم مربوط به مناطق زیستی مختلف ایران با استفاده از نشانگرهای مولکولی ISSR بود. به این منظور از 9 نشانگر ISSR استفاده شد که برمبنای آنها بین اکوتیپ ها چندشکلی مشاهده گردید. این آغازگرها مجموعا 41 باند چندشکل و تکرارپذیر ایجاد نمودند. در این بررسی میانگین میزان محتوای اطلاعات چندشکلی (PIC)، میانگین شاخص اطلاعاتی شانون و میانگین شاخص ضریب تنوع نی به ترتیب برابر با 38/0، 30/0 و 20/0 بدست آمد. تجزیه خوشه ای با استفاده از الگوریتم UPGMA و ماتریس تشابه جاکارد، اکوتیپ های خارمریم را در 4 گروه اصلی تقسیم بندی نمود. در مجموع بین این گروه بندی و مناطق پراکنش جغرافیایی اکوتیپ ها تطابق کاملی وجود نداشت. نتایج این پژوهش مبین وجود تنوع ژنتیکی مناسب در بین اکوتیپ های خارمریم ایران جهت آغاز مطالعات پروژه های بهنژادی است.

خارمریم, بهنژادی, خوزستان