مرضیه اسدی آقبلاغی
محمد کابلی
حمیدرضا رضایی
ندا بهدار وند

با وجود اینکه گرگ ها توانایی زیستن در انواع زیستگاه ها را دارند، اما در سال­های اخیر در اکثر مناطق کشور جمعیت آن ها به شدت کاهش یافته و در برخی مناطق به طور کامل نابود شده است. لذا اجرای برنامه های حفاظتی در این راستا ضروری است. اجرای برنامه های مدیریت حیات وحش وابسته به تخمین اندازه جمعیت است. در سال های اخیر با گسترش بوم شناسی مولکولی می توان با استفاده از روش های ژنتیکی اندازه جمعیت را با دقت بیشتری نسبت به روش های سنتی برآورد کرد. با توجه به اینکه ژنوم میتوکندری به عنوان یک نشانگر قوی در پیش بینی تغییرات جمعیت در حیوانات وحشی و محاسبه اندازه جمعیت موثر افراد ماده بکار برده می شود، در این مطالعه با استفاده از این نشانگر اندازه جمعیت موثر (Ne) افراد ماده در استان های همدان، قزوین، زنجان حدود 45 قلاده برآورد شد که با در نظر گرفتن نسبت جنسی یک به یک در گرگ ها و همچنین نسبت اندازه جمعیت موثر به اندازه جمعیت کل (Ne/N) اندازه جمعیت کل بین 90 تا 360 قلاده در این استان­ها محاسبه شد.

ژنوم میتوکندری, گرگ, اندازه جمعیت موثر, اندازه جمعیت کل