زهرا برزن
مسعود دهداری
رضا امیری فهلیانی

گیاهان دانه روغنی نظیر کلزا نقش مهمی در تولید روغن و انرژی مورد نیاز انسان دارند. اطلاع از وجود تنوع ژنتیکی بر پایه نشانگرهای گوناگون بخصوص نشانگرهای مولکولی در برنامه های بهنژادی نقش کلیدی در طراحی برنامه های اصلاحی دارد. به منظور بررسی تنوع ژنتیکی در 24 ژنوتیپ کلزا، از 10 جفت آغازگر ریزماهواره ای با توجه به مطالعات قبلی استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد که متوسط محتوای اطلاعات چند شکلی برای آغازگرهای مورد ارزیابی 55/0 بود و میانگین عدم خلوص مشاهده شده و مورد انتظار برای تمامی آغازگرها به ترتیب 35/0 و 41/0 محاسبه شد. بیشترین میزان شاخص شانون که نشان دهنده تنوع بین جمعیتی است، مربوط به مکان ژنی NA12-E09 به میزان 0893/1 بود، درحالی که مکان های ژنی RA2-A11 و OL10-G06 دارای کمترین میزان شاخص شانون بودند. تجزیه خوشه ای بر اساس داده های مولکولی با استفاده از ضریب تشابه جاکارد و روش UPGMA، ارقام کلزا را در 3 گروه اصلی قرار داد. بر این اساس، رقم  CR3133 با منشا کانادا در یک گروه جداگانه قرار گرفته است که نشان می دهد این رقم تشابه کمتری با دیگر ارقام دارد. به طور کلی نتایج این پژوهش حاکی از تنوع وسیع بین ژنوتیپ های کلزا بر اساس نشانگرهای ریزماهواره مورد استفاده بود که نشان می­دهد می­توان از آنها در برنامه­های اصلاحی استفاده نمود

کلزا, تنوع ژنتیکی, نشانگر ریزماهواره