محمد توکلی جلودار - دانشجوی کارشناسی ارشد، دانشیار و دکتری زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
محمدعلی اسماعیلی - دانشیار گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
ایوب حیدرزاده - دانش آموخته دکتری زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران
ارسطو عباسیان - استادیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ایران

بالا بودن مصرف سرانه برنج در ایران میتواند توجیهی بر انجام کشت مجدد برنج در یک سال زراعی در مناطق مستعد آن باشد، یکی از عوامل مهم و تعیین کننده در تولید محصول درمناطق مختلف خصوصا در زراعت مجدد برنج، تاریخ کاشت محصول است. این پژوهش با هدف بررسی واکنش فیزیولوژیک و عملکرد بیولوژیک برنج رقم بینام در کشت مجددبه تغییر تاریخ نشاءکاری و تاثیر محلول پاشی کودهای زیستی و شیمیایی به صورت اسپلیت پلات در قالب بلوک کامل تصادفی در 3 تکرار در بخش گتاب شهرستان بابل به اجرا درآمد. تاریخ کاشت نشا به ترتیب 5 مرداد و 15 مرداد در نظر گرفته شد که در کرت اصلی و تیمار محلول پاشی در 7 سطح با استفاده از سه ترکیب فسفیت پتاسیم، سیلیکات پتاسیم وچای ورمی کمپوست )فسفیت پتاسیم، سیلیکات پتاسیم، چای ورمی کمپوست، فسفیت پتاسیم + سیلیکات پتاسیم،فسفیت پتاسیم، چای ورمی کمپوست، سیلیکات پتاسیم + چای ورمی کمپوست و سیلیکات پتاسیم + فسفیت پتاسیم + چای ورمی کمپوست( به عنوان کرتهای فرعی در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان از اثراتمعنی دار تاریخ کاشت و محلول پاشی بر محتوای کلروفیل، کارتنوئید و همچنین زیست توده برنج بینام داشت. از بین دو تاریخ کاشت بالاترین محتوای کلروفیل و کارتنوئید و همچنین بیشترین زیست توده مربوط به تاریخ کاشت 5 مرداد بود. همچنین از بین تیمارهای محلول پاشی نیز در مجموع صفات مورد بررسی در این تحقیق بیشترین تاثیر مثبت و معنی دار مربوط به تیمار تلفیق pst بود. در این تحقیق تاخیر 10 روزه در زمان نشاءکاری بدلیل مواجه شدن با شرایط نامساعد جوی و نقصان در عملکرد فتوسنتزی برگ پرچم نقش اصلی در کاهش محتوای رنگدانه های فتوسنتزی و زیست توده داشت، از این رو مدیریت زمان نشاکاری در کشت مجدد برنج و همچنین اتخاذ راهکارهایی نظیر مدیریت برخی منابع کودی نظیر آنچه در این تحقیق صورت گرفته است می تواند تا حدودی جبران خسارت ناشی از تاخیر در زمان نشاءکاری باشد.

برنج بینام، کشت مجدد، محتوای کارتنوئید، محتوای کلروفیل دانه، محلول پاشی