پریسا هاشم پور - دکتری معماری اسلامی، استادیار دانشگاه هنر اسلامی تبریز
محمدعلی کی نژاد - دکتری محیط زیست، استاد دانشگاه صنعتی سهند
مرتضی میرغلامی - دکتری طراحی شهری، دانشیار دانشگاه هنر اسلامی تبریز
سمیه خانی - دانشجوی دکتری معماری اسلامی،دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز،تبریز

شهر یک اثر آفرینشی است که تمام شهروندانش در آن مشارکت دارند. چهارراه ولیعصر مهمترین چهارراه تهران، محلی استکه اغلب نیروهای اقتصادی، سیاسی، ایدئولوژیک و کالبدی در آن تجلی مییابند . مدیریت شهری تهران، با توجیه نیازهای محلی وبرای تسهیل حرکت سواره، با احداث زیرگذر پیاده، این چهارراه را عملا به گذرگاه ترافیکی تبدیل کرده است. با توجه به این مهم،مقاله حاضر با تحلیل محتوا، تلاش دارد فضا را علاوه بر ابعاد فیزیکی و ذهنی، دارای بعد اجتماعی نیز ببیند. این بعد اجتماعی همان زندگی روزمره است. در جریان جهانی سازی و رویکرد بومی که در حال حاضر دگردیسی های معماری و شهر را هدایت می کند، آنچه فراموش شده است زندگی روزمره مردمی است که اکثریت جامعه را تشکیل داده اند و فاقد قدرت اثرگذاری بر تحولات هستند. تصمیم گیران اصلی که سعی در جذب سرمایه دارند، این عمل را از طریق واگذاری زندگی روزمره انجام می دهند. این مقالهدر این راستا مولفه هایی را تعریف خواهد کرد و با استفاده از مشاهده و پیمایش پرسشنامه، به بررسی این مفهوم در پروژه زیرگذرپیاده چهارراه ولیعصر خواهدپرداخت؛ اینکه زندگی روزمره در حالت ایده آل خود، تامین کننده ی حق به شهر شهروندان است. حق به شهر که یکی از مولفه های مفهوم شهروندی است، اشاره به مداخله ی مردم در تولید فضای اقتصادی، کالبدی، فرهنگی و اجتماعی است. بنابراین این حق، حق به اطلاعات پیرامون آنچه قرار است تولید شود یا پیش از این تولیدشده است و همچنین حق به خلق است. این حق، حق مداخله در تصمیماتی است که در تولید فضای شهری موثرند و آن را به شهروندان می بخشد. شهروندان باید زندگی اجتماعی متفاوتی خلق کنند.

شهروند، چهار راه ولیعصر، فضا، معماری و شهر