بیتا مروج الاحکامی - عضو هیات علمی بخش خاک و آب مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان یزد، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران

با توجه به کاهش کمی منابع آب زیرزمینی در استان یزد و با توجه به لزوم برنامه ریزی موثر در خصوص پایداری عملکرد محصولات زراعی در این مطالعه تاثیر تنش های آبی حاصل از کاهش منابع آب زیرزمینی به عنوان منبع اصلی تامین آب کشاورزی در استان یزد بر عملکرد سورگوم علوفه ای و همچنین بهره وری آب کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. به این منظور برنامه مدیریت آبیاری اعمال شده، خصوصیات خاک و اقلیم منطقه مورد نظر واقع در شهرستان یزد جمع آوری شد. مدل Aquacrop با ورود اطلاعات موردنیاز بر اساس شرایط منطقه مورد مطالعه واسنجی شد و سپس برای سناریوهای موردنظر شامل اعمال تنش آبی با دو روش افزایش دور آبیاری یا کاهش عمق آبیاری و در مراحل متفاوت رشد گیاه شامل مرحله میانی و انتهایی، مرحله انتهایی و کل مرحله رشد گیاه اجرا شد. بر اساس نتایج این مطالعه اعمال تنش آبی 40 درصد و 15 درصد منجر به افزایش بهره وری آب کشاورزی شد. اعمال تنش آبی در کل دوره با سطح تنش 40 درصد منجر به ارایه بیشترین بهره وری آب کشاورزی شد. کمترین تغییر در بهره وری آب کشاورزی مربوط به تیمار اعمال تنش در دوره میانی و انتهایی و با سطح تنش 15 درصد بود. همچنین در حجم آب کاربردی یکسان، بهره وری آب کشاورزی حاصل از اعمال تنش آبی با استفاده از روش کاهش عمق آبیاری نسبت به روش افزایش دور آبیاری بیشتر بود.

بهره وری، تنش آبی، سورگوم، کم آبیاری، مدیریت آبیاری