جمیل محمدیان دهگلان - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
سیروس جعفری - دانشیار گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان
نفیسه رنگزن - استادیار گروه علوم خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان

منابع آب قابل استفاده بشر روز به روز در حال کاهش بوده و آلودگی از عوامل مهم این کاهش است. این تحقیق به منظور بررسی کارایی خاکهای خوزستان در جذب فلزات سنگین آلاینده از آب انجام شد. بدین منظور غلظتهایی از عناصر سرب، کادمیم و نیکل در pHهای مختلف از ستونهایی حاوی دو نوع خاک با ترکیب کانی های و مواد آلی مختلف عبور داده و غلظت عناصر جذب نشده از ستون با دستگاه جذب اتمی اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که هر دو نوع خاک سبب جذب مقدار قابل توجهی از این کاتیونها از آب شدند. با افزایش مقدار غلظت آلاینده از 100 میلیلیتر به 200 میلیلیتر جذب سطحی 6 درصد و همچنین با افزایش مقدار pH از 7 به 8، جذب سطحی 6 درصد افزایش یافت. در شرایط جذبی مساوی، میزان جذب کاتیون سرب نسبت به کادمیم و نیکل بیشتر بود. در این میان شعاع هیدراته کاتیون و ترکیب کانی ها نقش مهمی در میزان جذب داشتند. برهمکنشی بین جاذب و جذب شونده ملاحظه نشد که نشان از عدم تثبیت این آلاینده ها توسط جاذب داشت. بهر حال عبور آب حاوی این آلاینده ها حتی از ستون های کم ارتفاع، سبب کاهش میزان قابل توجهی از این آلاینده ها از خاک شد. چون این شکل از حذف آلاینده ها قابلیت دسترسی آنها را کاهش نمی دهد، بنابراین در خاکهای زراعی نباید استفاده شود.

آلاینده ها، پساب، جذب سطحی، خاک، فلزات سنگین