فاطمه سایبان - دانشجوی کارشناسی ارشد توسعه روستایی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیبعی خوزستان
عباس عبدشاهی - دانشیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیبعی خوزستان
مصطفی مردانی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیبعی خوزستان

تدوین الگوی کشت هر منطقه از دیرباز جزو وظایف اصلی سازمانهایی بوده که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با کشاورزی مرتبط هستند. در مطالعهی حاضر، برای تعیین الگوی بهینه ی کشت محصولات عمده ی شهرستان بهبهان با هدف افزایش درآمد کشاورزان، از مدلهای برنامه ریزی ریاضی استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از طریق مصاحبه با کارشناسان جهاد کشاورزی این شهرستان در سال زراعی 1395 -1396و همچنین مرکز آمار ایران جمع آوری گردید. مناطق مورد بررسی در این مطالعه شامل سردشت، لنگیرات، حومه، دودانگه و تشان بوده که بسته به نوع اقلیم و خاک از محصولات زراعی و باغی متفاوتی برخوردارند. حل مدل پیشنهادی با کمک نرم افزار GAMS و الگوریتم Conopt که از روش سیمپلکس تعمیم یافته در حل مسائل خطی استفاده میکند، انجام گرفت. نتایج نشان داد که با هدف حداکثرسازی سود، سطح زیرکشت و مقدار آب مصرفی در کل شهرستان در حالت بهینه به میزان 2/76 و 4/63 درصد افزایش یافته است. این شهرستان از منابع آبی کافی برای کشت محصولات سودآوری چون گوجهفرنگی، هندوانه و چغندرقند برخوردار است که سود حاصل از کشت این محصولات در حالت بهینه به ترتیب به میزان 31/58، 29/93 و 32/16 درصد افزایش یافته است. جهت دستیابی به هدف حداکثرسازی سود، پیشنهاد میشود در آینده از برنامه ریزی چند هدفه که اهدافی مانند: حداقل سازی مصرف آب، حداکثرسازی استفاده از نیروی کار و حداقل سازی مصرف کود و سموم شیمیایی در نظر میگیرد، بکار گرفته شود.

الگوی بهینه ی کشت، حداکثرسازی سود، شهرستان بهبهان