علی ذوالقدری - دانشجوی کارشناسی ارشد راه و ترابری دانشگاه زنجان
بابک احمدی - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه و مسکن و شهرسازی، بخش فناوری بتن
حسن طاهرخانی - دانشیار راه و ترابری دانشگاه زنجان

با توجه به نوپا بودن صنعت تولید بتن خودتراکم (SCC) در کشورمان و نیز رو به رشد بودن استفاده از این نوع بتن در رویه ی راه ها، جاده ها و فرودگاه های کشور، نیاز به طراحی بتنها با رویکرد اقتصادی و توسعه پایدار وجود دارد. بتن خودتراکم یکی از محصولات نوآورانه در صنعت بتن است که طی سالیان زیادی توسعه یافته است. اگرچه بسیاری از محققین همچنان، در حال بهینه سازی نسبت های مخلوط این بتن و استفاده از مصالح جدید برای بررسی آن هستند. مقادیر بالای استفاده از سیمان پرتلند در تولید این بتن یکی از چالشهای اصلی پیش رو در نسبت های مخلوط است. این استفاده زیاد از مقادیر سیمان باعث بالا رفتن هزینه ی تولید این بتن می شود؛ همچنین مقادیر زیادی از دی اکسیدکربن هنگام تولید سیمان پرتلند آزاد میشود که خطرات زیست محیطی فراوانی را به دنبال دارد. در این تحقیق، به منظور کاهش مقدار سیمان مورد استفاده در نسبت های مخلوط، از ماسه طبیعی با ریز دانه زیاد و زئولیت به عنوان جایگزین بخشی از سیمان پرتلند استفاده شد. زئولیت در مقادیر 0، 5، 10 و 15 درصد در دو نسبت آب به مواد سیمانی 0/42 و 0/46 جایگزین سیمان شد؛ برای بررسی ویژگیهای بتن تازه، از آزمایشهای جریان اسلامپ، جریان اسلامپ در حلقه J، T50، جعبه L و قیف V استفاده شده است؛ مشخصات مکانیکی بتن تازه نیز در سنین 7، 28 و 90 روزه با استفاده از آزمایشهای مقاومت فشاری و مقاومت خمشی (به روش بارگذاری چهار نقطه ای)، مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایشهای بتن تازه نشان میدهند که جایگزینی زئولیت باعث بهبود پایداری استاتیکی مخلوط و جلوگیری از جداشدگی سنگدانه ها میشود، اما باعث افزایش مقدار استفاده از فوق روان کننده مورد نیاز میشود. جایگزینی زئولیت باعث کاهش مقاومت فشاری و خمشی طرحها در سنین 7 روزه میگردد؛ اما در سنین 28 و 90 روزه باعث بهبود نتایج میگردد. همچنین مشاهده میگردد که جایگزینی زئولیت در مقادیر آب به مواد سیمانی پایین تر نتایج بهتری را در مقاومت مکانیکی بتن رقم زده است.

رویه بتنی خودتراکم، زئولیت، کارایی بتن