حبیب شهبازی - دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
محمد کاوسی کلاشمی - دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تهران
مریم آهوقلندری - کارشناس ارشد اقتصاد کشاورزی

بازده تنوع، مزیت اقتصادی یکپارچه سازی رشته فعالیت های اقتصادی در یک سامانه تولیدی را اندا زهگیری می کند .شناسایی بازده تنوع در سامانه تولید محصولات کشاورزی و به خصوص محصولات زراعی که اولویت اولویت أمین امنیت غذایی هر کشور تلقی شده، حائز اهمیت می باشد. پژوهش حاضر با استفاده از داده ها و اطلاعات سال زراعی 86-1385 و رهیافت هزینه تولید ، بازده تنوع سامانه تولیدی توام گندم و جو در استانهای خراسان شمالی و رضوی را مورد بررسی قرار داد. نتایج حاصل بیانگر وجود بازده تنوع در زیر بخش زراعت و کاهش 55 و 57 درصدی هزینه در سامانه تولیدی متنوع گندم و جو در استان های خراسان شمالی و رضوی است . اتکاء به بازده تنوع و بهرهگیری از آن در زیربخش زراعت استان های خراسان رضوی و شمالی می تواند چارچوبی مناسب برای رفع محدودیت های بودجه ای زیر بخش زراعت و اجرایی شدن کشاورزی پایدار فراهم آورد.

بازده تنوع، رهیافت هزینه، گندم، جو، خراسان