سیدمحمد میرمحمدی - کارشناسی ارشد، رشته مهندسی معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن
یداله احمدی دیسفانی - استادیار دانشکده هنر و معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن

فضا در معماری ایران با شاخصه ی تهی وار بودن معنی پیدا کرده و از وابستگی به متعلقات مانند اشیاء به دور بوده اما بدین معنی نیست که هیچ هویتی ندارد و رفتار و بسط یافتگی یکسان و خسته کننده را به مخاطب القاء می کند بلکه توسط عناصر کمی و کیفی در فضا، معنی و هویتی خاص پیدا می کند و رفتارش در هریک از بناهای سنتی، با توجه به عملکرد آن بنا، متفاوت است. با توجه به نمونه بناهای سنتی مورد تحلیل در این پژوهش که بازار می باشد و عملکرد تجاری دارد، نور و سایه در کنار رنگ، رفتاری متنوع تر در فضاهای تهی موجود در این نوع بنا را دارد با اینکه در تفکیک فضا نقش اساسی دارد اما محوریت اصلی آن برای نشان دادن حرکت است و وحدت در سلسله فضاها را بیشتر نشان داده و در نتیجه نور و سایه و رنگ مکمل هایی هستند برای حرکت در فضا تا بتواند به مفهوم وحدت در فضای ایرانی بیشتر تاکید داشته باشد.

نور، سایه، رنگ، فضای تهی