ابراهیم جنبی بحرینی - گروه معماری، واحدآبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران
حمیدرضا عظمتی - استاد، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران
سمیه پور باقر - مدرس دانشگاه، دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی، تهران، ایران

اساس کار طراحی و نقشه کشی، تهیه برنامه فیزیکی و گزینش استانداردها می باشد. گزینش استانداردها یکی از ابزار لاینفک مطالعات طراحی است زیرا با توجه به وسعت دید و عملکرد طراحی برای پیدا کردن ارتباط و همبستگی بین عوامل انسانی و مکانی، نیاز به وجود وسیله ای احساس می شود که بتواند پدیده های موجود در سطح فضای واقعیت را به روی یک سطح کوچک (کاغذ نقشه کشی) نمایش داد. در راستای پاسخی کلی و به صورت گزارشی می توان گفت آنچه در این تحقیق با عنوان ضرورت برنامه ریزی فیزیکی و استانداردهای طراحی در فضاهای نیایشی و آموزشی مسجد مورد بررسی قرار می گیرد. گزینش استانداردها و برنامه های فیزیکی متدی هستند که مدل طراحی را تشکیل می دهند و تاثیر پر اهمیتی در طراحی فضاها خواهند داشت. روش پژوهش حاضر از لحاظ هدف از جمله تحقیقات کاربردی است و از نظر ماهیت در مجموعه پژوهش های توصیفی- تحلیلی قرار می گیرد. در تحقیقات ابتدا یافته ها تجزیه و تحلیل، سپس اطلاعات بصورت توصیفی گزارش می شود؛ سپس با تکیه بر استدلال های عقلانی و نظری مبتنی بر برنامه ریزی فیزیکی و گزینش استانداردهای موثر بر طراحی فضاهای نیایشی و آموزشی به تحلیل و آنالیز محتوا پرداخته می شود. در نتیجه گزینش استانداردها و برنامه ریزی فیزیکی موثر در طراحی موجب مطلوبیت فضاها در محیط های نیایشی و آموزشی خواهد شد. بنابراین رعایت و شناسایی ظرفیت طراحی و اجرای مسجد و مدرسه اسلامی، برای افزایش تعاملات اجتماعی و تحکیم آن ضروری است.

مسجد، مدرسه، استانداردها، برنامه فیزیکی، نیایش، آموزش