مجتبی باباصفری - دانشجوی دکتری مدیریت دولتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران

خط مشی ها سازوکارهای حکمرانی ملی نظام های سیاسی هستند، دولت ها اراده ملی را در پرتو خط مشی اداره می کنند اگر نسخه تدوینی این خط مشی ها بر سیاق ملاحظات علمی و سیاسی دوراندیشانه تعبیه شده باشد کماکان دردهای ملی را دوا نخواهد کرد، مگر آنکه مرحله اجرا و تغییر خود را با موفقیت طی کند. تغییر خط مشی ها شاهکار ویژه مدیریت دولتی است. تغییر خط مشی ماهیتا فرایندی پیچیده و چندوجهی است و یکی از راه های متداول، برای تبیین آن استفاده از نظریه های تغییر خط مشی است. فهم فرایند شکل گیری و تغییر خط مشی امری بسیار مهم و اساسی است و می تواند بستر آسیب شناسی، اصلاح و بهبود آنها را فراهم آورد. یکی از نظریه های تغییر خط مشی، چارچوب ائتلاف مدافع می باشد که به طور راهبردی عمل می کنند و یاد می گیرند. حوزه های دارای صلاحیت و قواعد به صورت گسترده تر و مستقیم تر مورد تحلیل و به عنوان چارچوب تحلیل فرایند تغییر، مورد بررسی و تبیین قرار گرفته است. طرح این پژوهش کیفی شامل جهت گیری فلسفی پساتحصل گرایی، استراتژی مطالعه موردی و روش تحلیلی ردیابی فرایند است. شواهد ارائه شده از مصاحبه با 30 تن از نخبگان و کارشناسان خط مشی مالیاتی و نیز اسناد و مدارک عمومی نشان داد که ائتلاف های مالیاتی در خط مشی مالیات وجود داشت و همچنین شواهد حاکی از آن بود که تغییر عمده خط مشی مالیات ایران را می توان به چهار سازوکار علی چهارچوب ائتلاف مدافع نسبت داد: یادگیری از خط مشی، التهابات و شوک های بیرونی، شوک های درونی و توافق مذاکره ای .نتایج پژوهش، نشان دهنده قوت چارچوب ائتلاف مدافع در تبیین این فرایند بوده و توانسته است سه مرحله را در شکل گیری طرح های جامع مالیاتی را به صورت زیر تبیین نماید:1. ظهور ائتلاف ها 2. انسداد خط مشی 3. بن بست شکنی و تحقق خط مشی جدید

تغییر خط مشی، نظریه فرایند خط مشی، چارچوب ائتلاف مدافع، خط مشی مالیاتی