وحید ریاحی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه خوارزمی، تهران
محمد حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه خوارزمی، تهران

بنا بر مستندات رسمی، سیلاب مهمترین مخاطره در روستاهای ایران است و در سالهای اخیر شرق استان و مازندران از این بلای طبیعی آسیبهای جدی دیده است. با توجه به فقدان برنامه ریزی های قبل از بلایای طبیعی و برنامه مدیریت قبل از بحران، اغلب مخاطرات طبیعی مانند سیلاب در شرق استان مازندران به بحران تبدیل میشود. بنا بر بررسی ها، از سال 1390 تا بهار 1397 روستاهای بخش کوهستانی و جلگه ای دو شهرستان نکا و بهشهر با سه سیلاب شدید منجر به بحران روبرو بوده است. تحقیق حاضر به تحلیل اثرات سیلاب فروردین 1398 بر فعالیت های اقتصادی روستاهای ناحیه کوهستانی دو شهرستان نکا و بهشهر پرداخته است. روش تحقیق توصیفی و تحلیلی بوده و داده های مورد نیاز با استفاده از بررسیهای میدانی و مصاحبه با روستاییان فراهم شده است. جامعه آماری تحقیق، 34 نفر از سرپرستان خانور دارای فعالیت زراعی و باغی در ناحیه کوهستانی در سه روستا و با استفاده از روش گلوله برفی تعیین شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که نخست سیلاب به صورت غیرمستقیم بر فعالیت روستاییان هر 34 خانوار مورد بررسی اثر بخش بوده و موجب ضررهای اقتصادی خانوارهای روستایی شده است. سپس قطع راه ارتباطی روستایی میان شهرهای ناحیه و روستاهای کوهستانی، عامل اصلی عدم تداوم فعالیتهای اقتصادی تثبیت شده ناحیه روستایی بوده است. در نهایت این تحقیق نشان داده با قطع راه ارتباطی 60 روستا در ناحیه کوهستانی هزار جریب، تامین شرایط اضطراری روزانه و کالاهای مورد نیاز آنی، جایگزین فعالیت اقتصادی روستاییان در ابتدای فصل کشاورزی ناحیه شده است.

اقتصاد روستایی، اقتصاد کشاورزی، سیلاب، هزارجریب، نکا، بهشهر