احمد مرجانی

بنا بر رهیافت فلسفه صدرایی، هر فرد انسانی به لحاظ اتحاد نفس و جسم در زمان حدوث و سپس استکمال روحانی، یک نوع موجود منحصر به فرد است؛ لذا هیچ انسانی به لحاظ وجودی قابل تحدید به هیچ الگوواره یا پارادایم نمی باشد؛ او وجودی فرارونده و گشوده دارد. در مقابل، هر موجود دیگری از جمله سیستم های رباتیک همواره به صورت ساختمند و بنا بر یک پارادایم غالب تعریف شده و عمل می کنند. ویژگی هایی چون شالوده شکنی و پارادایم سازی، حیث التفاتی، زبان استعاری و مجازی، رویکردهرمنوتیکی، مرگ اندیشی و اخلاق ایثار حکایت از فرارونده بودن وجودی انسان دارد.در این جستار سعی شده است تا علاوه بر ارائه بحث به شیوه تحلیلی-تطبیقی، به اثبات نابسنده بودن تحویل فیزیکالیستی و تحدید مادی از عملکرد ذهن آدمی (بنا بر فلسفه تحلیلی ذهن معاصر) پرداخته شود، و ضمن طرح قرائت وحدت انگارانه صدرا از نفس و بدن، به وجوه فراروندگی وجودی انسان در مقابل درخودمانندگی ساختاری هوش مصنوعی استدلال گردد. لذا فهم ظرفیت های بالقوه وجود انسان گام موثری است در جهت رازگشایی وجود خود و جهان پیرامون به عنوان یک سیستم باز و تقلیل ناپذیر.

پارادایم، تحویل فیزیکالیستی، درخودمانندگی، اتحاد نفس و بدن، هوش مصنوعی