طاهره جاویدی کلاته جعفرآبادی - دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد

امروز قاره ششم یا فضای مجازی بیشترین مکان و جمعیت جهان را بخود اختصاص داده است و به تبع آن یکی از دغدغه های مهم متخصصان تعلیم وتربیت تربیت این موضوع است که کودکان و نوجوانان به کاربرانی رشد یافته تبدیل شوند تا قادر باشند از طریق نهادینه کردن ارزش های انسانی، خود کنترلی و خود انضباطی امکان بیشترین بهره وری از این فضا را برای خویش و دیگران فراهم آورند. از اینرو، یکی از مسایل مهم تربیتی در این حوزه به امر تربیت اخلاقی کاربران مربوط می شود. کانون اصلی توجه مقاله حاضر نیز، پرداختن به آموزه هایی است که زمینه های اصلی تحقق فعل اخلاقی فراگیران را در این فضا مسیر می سازد. از نظر نویسنده، اخلاق مراقبتی آبشخور مناسبی برای نیل به چنین آموزه هایی است. چرا که اساس این دیدگاه بر دو سوال کلیدی قرار گرفته است؛ اینکه چگونه از آسیب رساندن بخود و دیگری اجتناب ورزیم و دوم اینکه چگونه بهترین مراقبت را برای دیگران به ارمغان آوریم. بدین منظور ابتدا تحلیلی از دو محور کلیدی نظریه اخلاق مراقبتی نادینگز، و مفاهیم کلیدی این نظریه از قبیل ارتباط مراقبتی، نیازهای استنباط شده و نیازهای ابراز شده ارائه می شود، آنگاه با نظر به این تحلیل راهبردهایی برای تربیت اخلاقی کاربران فضای مجازی مطرح می شود.

تربیت اخلاقی، اخلاق مراقبتی، فضای مجازی، کودکان و نوجوانان، نیازهای استنباط شده و نیازهای ابراز شده