مریم انصاری - استادیار دانشگاه پیام نور، گروه علوم تربیتی

پراگماتیسم فلسفه قرن بیستم است که توسط جان دیویی فیلسوف تعلیم و تربیت در آموزش مطرح شد. معرفت شناسی این مکتب فکری ارزش دانش را مبتنی برمیزان مفید بودن آن در پیش بینی، حل مساله و یا عمل فرد می داند. ایده اصلی آن در این است که یادگیری تا زمانی مفید است که فراگیر توانایی استفاده از دانش و مهارت های جدید در دنیای واقعی را داشته باشد. این ایده بر محیط های یادگیری قدرتمند تاثیر گذاشته است. از جمله این محیط های یادگیری، می توان به یادگیری الکترونیکی اشاره کرد که در دهه های اخیر به عنوان یک یادگیری جدید و گسترده و با توجه به نیاز مبرم جهان تکنولوژیک به آموزش الکترونیک پا به عرصه گذاشت. آموزش الکترونیک نوعی فناوری آموزشی است که بر محور ارزش هایی نظیر فرد محور بودن، یادگیری مستقل، خودراهبر و فعال مبتنی است. چنین محیط های یادگیری، توسعه مهارتهای پیچیده و سطح بالا، فهم عمیق مفاهیم و مهارتهای فراشناختی نظیر توانایی نظارت بر خودیادگیری را برعهده دارند. یادگیری الکترونیک با تفکر پراگماتیسمی مبتنی بر یادگیرنده به عنوان عامل و یادگیری فعال و مشارکتی به عنوان عمل است که این معرفت مستلزم تجربه ورزی در محیط الکترونیک است. این نوع تجربه ورزی در محیط آموزش الکترونیکی به فراگیران کمک می کند تا با تعیین اهداف مشترک، پژوهش های مشترک، یادگیری و تلاش مشترک برای حل مساله به سطوح عمیق تری از دانش و آگاهی دست یابند و در ادامه بتواند مهارتهای اجتماعی مورد نیاز را کسب نماید. پژوهش حاضر به شیوه ی استنباطی درپی آن است که الزامات یادگیری الکترونیک را در تفکر پراگماتیسمی بیان کند. انگیزه و اهمیت درک یادگیرنده، محتوا و تناسب آن با نیازهای یادگیرنده، کسب تجارب یادگیری آنلاین از مفاهیم مطرح شده در این مقاله است.

یادگیری الکترونیک، الزامات، معرفت شناسی، پراگماتیسم