رضا عبدی - کارشناس ارشد ارگونومی، معاونت بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایران
عادل مظلومی - دانشیار گروه مهندسی بهداشت حرفه ای، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی تهران
امیرسیامک نمازی - استادیار گروه ارگونومی، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد.
کمال اعظم - سر خلبان هواپیمای ایرباس ۳۲۰ ، معاون مدیریت عملیات پرواز ، سازمان هواپیمایی کشوری جمهوری اسلامی ایران.

مقدمه: بارکاری، ساختار فرضی از فشار متحمل شده توسط یک اپراتور انسانی برای رسیدن به سطح خاصی از عملکرد می باشد. تاکنون روش-های متعددی برای ارزیابی بارکاری ارائه شده است. یکی از پرکاربردترین روش های ارزیابی ذهنی بارکاری، روش NASA - TLX است. هدف این مطالعه، طراحی و اعتبارسنجی شاخص ارزیابی ذهنی بارکاری شغل خلبانی مبتنی بر الگوی NASA - TLX می باشد. روش بررسی: این مطالعه، یک بررسی توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی است که در بین خلبان های شاغل در شرکت های هواپیمایی مسافربری انجام شد. در ابتدا خرده مقیاس های شاخص ارزیابی بارکاری خلبانی (PALI) مبتنی بر الگوی NASA - TLX تهیه شد. سپس با استفاده از 8 نفر متخصص و روایی محتوا بر اساس رویه لاوشه، توسط شاخص CVR و CVI خرده مقیاس ها پذیرفته شد. در نهایت برای تعیین سازگاری درونی، شاخص PALI توسط 30 خلبان در فازهای مختلف پروازی تکمیل شد و برای تعیین میزان پایایی از ضریب آلفای کرونباخ با معیار پذیرش 0/7 آنالیز در نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: فهرست اولیه شاخص ارزیابی ذهنی بارکاری خلبان شامل 19 خرده مقیاس بود که 10 خرده مقیاس آن پس از اعتبارسنجی صوری و محتوایی، با CVR کمتر از 0/75 حذف شد. در نهایت پس از تقلیل، 6 خرده مقیاس PALI نهایی شد که ارتباط خوبی با وظایف خلبانی داشتند (0/79=CVI). آلفای کرونباخ برای شاخص PALI به میزان 0/89بدست آمد که نشان داد این شاخص از پایایی درونی برخوردار است. نتیجه گیری: می توان از پرسشنامه PALI که از نظر روایی و پایایی تایید شده است، برای ارزیابی بارکاری خلبان های مسافربری استفاده نمود.

اعتبارسنجی، شاخص، بارکاری خلبان، الگوی