هادی رزاقیان - استادیار، گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
بابک مومنی - استادیار، گروه مهندسی و فناوری کشاورزی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
آرش کاکولاریمی - مربی، گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
بهروز محسنی - مربی، گروه منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

در سالیان اخیر تغییرات آب و هوایی و اقلیم منطقه مازندران، لزوم مطالعه هر چه بیشتر مولفه های اقلیمی موثر بر شرایط زیستی موجودات زنده را مورد تاکید قرار می دهد. رشد، بقا، تولید مثل و تمامی اعمال حیاتی جانوران تابعی از شرایط اقلیمی منطقه است و شرایط اقلیمی تعیین کننده نوع گونه های جانوری منطقه می باشد. یکی از جنبه های مهم اقلیم، تغییرات اقلیمی می باشد و در صورت تغییر شرایط اقلیمی منطقه ممکن است سه حالت برای افراد یک جمعیت اتفاق بیفتد که عبارتنداز: مهاجرت به سایر مکان ها، سازگاری تکاملی و انقراض. البته تغییرات اقلیمی تاثیر زیادی بر نحوه زندگی، میزان مهیایی مواد غذایی، شاخص های زیستگاهی، بقا و تولید مثل در گونه های جانوری دارد و جانوران را با چالش ها و استرس های زیادی روبرو می سازد. نتایج ارزیابی تغییر اقلیم منطقه حاکی از تغییر میزان بارش از -43 تا +36 درصد بود. این حدود تغییرات با افزایش بارش در ماه های پر بارش و کاهش شدید بارندگی در ماه های کم بارش تابستان همراه بود. افزایش دمای سالانه به طور میانگین حدود 1/5 سانتیگراد، بهویژه در ماه های گرم سال که سبب کاهش میزان بارش جامد (برف) و تغییر رژیم بارش میشود، نمود بیشتری خواهد داشت. بنابراین تغییر اقلیم همه بخش های زیست بوم را تحت تاثیر قرار میدهد و پیامدهای گستردهای بر اکوسیستمهای طبیعی دارد. همچنین عامل بسیار مهمی در تشدید وقوع گرد و غبار، اضمحلال تنوع زیستی، طغیان آفات و بیماریها در زیست بومها، تهدید عملکردهای زیستی تالاب، تغییر در پراکندگی جغرافیای طبیعی جانوران و افزایش شوری و کاهش کیفیت آب در منطقه جلگه ای دریای خزر میباشد.

بارش، تنوع زیستی، درجه حرارت، زیست بوم، مازندران