محمد قلی زاده بهابادی - دانشجوی دکترای زراعت دانشگاه آزاد اسلامی گناباد
مجتبی حسن زاده دلویی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی گناباد

جو زراعی، گیاهی اتوگام و قدیمی ترین گیاه خانواده گندمیان است. جو به علت سه ویژگی سازگاری وسیع اکولوژیکی، کاربرد آن در غذای انسان و دام و استفاده در صنایع مالت سازی و تخمیری مهم می باشد. نیتروژن مهم ترین عنصر غذایی پر مصرف می باشدکه در ساختمان مولکول های پروتوئینی گوناگون، آنزیم ها، کوآنزیم ها ، اسیدی های نوکلئیک و سیتوکروم ها نقش دارد. سالیانه پنج تا هفت میلیون هکتار از زمین های زراعی دنیا حاصلخیزی خود را از دست می دهند. بنابراین کاربرد فناوری های مطلوب به منظور کاهش سرعت این روند تخریب ضروری می باشد. از جمله این فناوری ها می توان به سیستم خاکورزی اشاره نمود که یکی از روش های کاربردی در کشاورزی پایدار به شمار می آید. این آزمایش با هدف ارزیابی خصوصیات گیاه جو به صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان گناباد انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل دو روش کشت مرسوم منطقه و کشت شخم حداقل، سه سطح کود نیتروژن شامل 100، 200 و 300 کیلوگرم در هکتار و سه رقم جو زراعی شامل ارقام زراعی ریحان، شش پر و سجادی انتخاب شد. نتایج جدول تجزیه واریانس داده ها نشان داد که روش خاکورزی بجز تعداد دانه در خوشه بر کلیه ی اجزای عملکرد و عملکرد دانه بی معنی بود. تیمار های مختلف کود نیتروژن اثر معنی داری خود را بجز بر صفت وزن هزاردانه بر کلیه صفات نشان داد و بهترین عملکرد دانه با تیمار کودی 200 کیلوگرم بر هکتار بدست آمد. نوع رقم نیز بر عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه، وزن هزاردانه و شاخص برداشت بی تاثیر بود اما بر صفات ارتفاع ساقه و تعداد دانه در خوشه در سطح 5 درصد معنی دار بود.

جو، نیتروژن، رقم، کم خاکورزی، کشت مرسوم