آرزو صلواتی - کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی.

محمود دولت آبادی و علیاشرف درویشیان از نویسندگان رئالیسم صاحب سبک در ادبیات داستانی ایران محسوب می شوند. این دو نویسنده که در ردیف نسل سوم داستان نویسان ایران قرار میگیرند، علیرغم تفاوتهایی که در سبک نویسندگی دارند؛ داستانهای کوتاه شان دربعداندیشه و تکنیک دارای شباهتهایی با هم هستند. در این پژوهش هدف آن است که وجوه اشتراک شیوه نویسندگی محمود دولت آبادی در مقایسه با علیاشرف درویشیان مورد توجه قرار گیرد. در این مجال، بررسی داستانهای کوتاه دولت آبادی(ته شب، ادبار، مرد، از خم چمبر، گاوارهبان، عقیل عقیل، آوسنه باباسبحان، باشبیرو، سایه های خسته) با داستانهای کوتاه درویشیان(فصل نان، از این ولایت، همراه آهنگهای بابام، آبشوران) که عمومامربوط به فضای ایران دوره پهلوی دوم است، در دو بعد درونمایه و ساختار انجام گرفته است. نتایج بررسی نشان میدهد که در داستانهای کوتاه محمود دولت آبادی و علیاشرف درویشیان، درونمایه های ناتورالیستی فروانی دیده می شود به نوعی که هر دو نویسنده، آشکارا و صریح، پلشتی ها و زشتی های جامعه ایران دهه چهل(دوره پهلوی دوم) را به تصویر کشیده اند؛ پرداختن به فقر و بیکاری، خشونت علیه زنان، جهل و خرافه، نبود عشق و زیبایی از عمده این مفاهیم است که بخش عمدهای از درونمایه داستانهای کوتاه این دو نویسنده را به خود اختصاص داده است. افزون براین؛ اشتراک در زاویه دید، شخصیت پردازی، پیرنگ و وجود انگاره های اقلیمی و بومی و همچنین بازتاب باورهای ایدئولوژیک از شباهت های دیگر داستانهای کوتاه محمود دولت آبادی و علی اشرف درویشیان است.

داستان، داستان کوتاه، محمود دولت آبادی، علی اشرف درویشیان