محمد عبدالرحمن صدیق - عضو هیات علمی دانشکده حقوق اسلامی، دانشگاه بین المللی اسلامی مالزی

این تحقیق تلاش می کند تا دیدگاه اسلامی در رابطه با ضرورت وجود سرمایه در سرمایه گذاری های مشترک ( بانک های اسلامی در حال حاضر در آن حوزه وارد می شوند) را برجسته نماید. در این راستا این مقاله با استفاده از منابع اصلی، دیدگاه مکاتب فقهی گوناگون مرتبط با موضوع را مورد کاوش قرار داده و استلزامات شرعی موجود در این بحث را استخراج می نماید. علاوه بر این پژوهش عملکرد فعلی بانک های اسلامی در خصوص سرمایه گذاری های مشترک و رویکردهای فقهی موجود به موضوع را تبیین می کند. در این رابطه، مساله تغییر اتفاق افتاده در ماهیت پول و اینکه آیا این موضوع در بحث حاضر دارای اهمیت می باشد یا خیر، مورد ارزیابی ویژه قرار می گیرد. یافته های این تحقیق نشان می دهد که امکان شکل گیری سرمایه گذاری مشترک براساس سرمایه پولی معین (که در قراداد آن سهم الشرکه هر یک از طرفین بر اساس توافق مشخص شده است) وجود دارد. در این رابطه گرچه آزاد شدن تدریجی سرمایه پولی امری قابل قبول و مشروع می باشد، اما به هر حال وجود سرمایه در ابتدای شروه مشارکت ضروری است. همچنین به دلیل آنکه اعتبار در جایگاه حمایت کننده از پول واقعی قرار گرفته است، ماهیت پول با تغییراتی اساسی مواجه شده که تبیین ماهیت و تاثیرگذاری آن در این شرایط نیازمند تحقیقی مستقل است. این مساله در تعیین شرایطی که وجود سرمایه می تواند تضمین شود، اثرگذاری زیادی دارد. با توجه به آنچه مطرح شد می توان این طور نتیجه گرفت که تاکید شرع مقدس بر وجود سرمایه در فعالیت های اقتصادی می تواند به عنوان شاخصی برای جلوگیری از به وجود آمدن انبساط های پولی ناخواسته در نظر گرفته شود و از این راه تورم کنترل گردد. به هر حال موضوع تاثیر تغییر ماهیت پول بر احکام فقهی مرتبط نیازمند پژوهش های بیشتری است.

وجود سرمایه، سرمایه مشارکتی، تامین مالی از طریق سهام براساس شیوه های اسلامی