ابوالفضل قنبری - دانشیار گروه پژوهش های جغرافیای دانشگاه تبریز
سمیرا هاشمی امین - دانشجوی کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه گردشگری، دانشگاه تبریز

تحقیق حاضر، توصیفی از نوع پیمایشی است. این پژوهش با هدف برآورد تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان دریاچه زریبار با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط شناخت عوامل موثر بر آن صورت گرفت. بدین منظور، اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات اسنادی و میدانی به صورت پرسشنامه در میان افراد بومی و گردشگران غیربومی به دست آمد. برای تعیین حجم نمونه مناسب از فرمول کوکران (1977) استفاده شده که براساس این فرمول 384 پرسشنامه تکمیل شده است. برای تکمیل پرسشنامه ها گردشگران محلی و گردشگرانی از شهرهای دیگر ایران ، در نظر گرفته شده است. به منظور روایی و پایایی متغیرهای پرسشنامه، از روایی محتوا و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. در این مطالعه برای سنجش تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان در بررسی روش ارزش گذاری مشروط، از پرسشنامه انتخاب دوگانه (DDC) و برای تحلیل و برآورد تمایل به پرداخت و سطح معنی داری آماره ها، از دو نرم افزار  Maple 16 وStata 12 استفاده شده است. دربخشتمایلبهپرداختافرادبرایارزشحفاظتیدریاچه زریبار 1/34درصد پیشنهادمیانی (نخستینپیشنهاد)رانپذیرفتندوتمایلیبرایپرداخت1000تومانازدرآمدماهیانهخودرابرایحفاظتازدریاچه زریبارنداشتند؛در حالی که9/65 درصد آنراپذیرفتند.زمانی کهپیشنهادپایین تر (500تومان)برایافرادیکهپیشنهاداولرانپذیرفتهبودند مطرحشد،2/12درصدآنرانپذیرفتند؛اماموردپذیرش9/21درصدقرارگرفت. آندستهازپاسخ گویانکهنخستینپیشنهاد (1000تومان) راپذیرفتهبودند،دربرابرپیشنهادبالاترقرارگرفتندکهآیاحاضربهپرداخت2000توماندرجهتحفاظتازاین دریاچههستند،5/25درصدپیشنهادسومرانپذیرفتهو4/40درصدپذیرفتند. میانگین تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان دریاچه زریبار در سال 1392، 430 تومان برای بازدید هر فرد و ارزش تفریحی و حفاظتی سالانه دریاچه در این سال با فرض 3 میلیون بازدید کننده حدود 1290000000 تومان برآورد شد. همچنین نتایج این پژوهش نشان می دهد که تاثیر متغیرهای میزان درآمد و تحصیلات بر تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان معنادار است.

گردشگری, روش ارزش گذاری مشروط (CVM), تمایل به پرداخت, دریاچه زریبار