محسن بیات - عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه لرستان
ابراهیم طاهری - عضو هیئت علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه یزد
مهدی ذوالفقاری - عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه لرستان

سیاست امنیتی ایران در عراق و سوریه با تکیه بر سازماندهی و آموزش نیروهای شبه نظامی، اعزام مشاوران بلندپایه و نقش­آفرینی مستقیم، متمایز و منحصر به فرد شده است. این سیاست مورد توجه محافل سیاسی و علمی قرار گرفته و پرسش­های مهمی در مورد چرایی آن مطرح شده است؛ چرا ایران در کشورهایی همانند سوریه و عراق سیاست امنیتی متفاوتی دارد در پاسخ به این پرسش، تبیین­های فراوانی در چارچوب نظریات مادی­نگر مطرح شدند. هدف این مقاله ارائه تبیینی تفسیری و بدیل با روش تحلیل اسنادی است. این روش علاوه بر طرح دقیق پرسش، هدف و فرضیه تحقیق، شامل ارائه یک چارچوب فکری تعاملی-دیالتیک با هدف هدایت پژوهش، انتخاب منابع دارای ویژگی­های اصالت، اعتبار، نمایندگی و معنا، گردآوری داده­ها بر اساس روش تحلیل محتوا و پردازش داده­ها و نتیجه­گیری از آنها می­شود.­ این تبیین مبتنی بر این فرضیه است که مهمترین عامل شکل­دهنده به سیاست امنیتی ایران، هویت اسلامی است و بی­ثباتی فزاینده در منطقه و خلاء قدرت به عنوان متغییر میانجی تنها فرصتی برای تاثیرگذاری ملموس­تر هویت اسلامی بر سیاست امنیتی فراهم کرده است. 

سیاست امنیتی, ایران, هویت اسلامی, روش تحلیل اسنادی, سازه انگاری