محمدحسین فدایی کرمانی - کارشنارس ارشد روان پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، ایران
جمیله فرخزادیان - استادیار، دانشکده پرستاری و مامایی رازی، کرمان، ایران
سکینه میری - مربی، دانشکده پرستاری و مامایی رازی، کرمان،ایران
رضا گوجانی - ارشد اپیدمیولوژی، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، ایران

مقدمه: امروزه سوء مصرف مواد مخدر به عنوان یکی از آسیب های اجتماعی محسوب می شود که می تواند سلامت فرد، خانواده و جامعه را تهدید کند. سوء مصرف مواد مخدر در بسیاری از افراد از سن نوجوانی آغاز می شود، بنابراین یکی از مهم ترین راهکار - های کاهش مصرف مواد مخدر و داشتن جامعه ای سالم و پویا، کنترل و پیشگیری آن در این دوره است. مطالعات نشان داده اند یکی از روش های مهم در پیشگیری، افزایش آگاهی پیرامون مواد مخدر و آسیب های ناشی از آن به نوجوانان می باشد. بنابراین این مطالعه با هدف تاثیر آموزش براساس الگوی اعتقاد بهداشتی بر آگاهی از سوء مصرف مواد مخدر در دانش آموزان انجام شد. روش کار: پژوهش حاضر از نوع کارآزمایی بالینی بود که بر روی دانش آموزان دوره دوم متوسطه در یکی از شهرهای جنوب شرق ایران انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع دوم متوسطه بود که بصورت تصادفی چند مرحله ای، 120 نفر انتخاب و به دو گروه مداخله و کنترل (60 نفر در هر گروه) تقسیم شدند. مداخله شامل یک برنامه آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی بود که طی چهار جلسه آموزشی 75 دقیقه ای برای دانش آموزان گروه مداخله انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه آگاهی از سوء مصرف مواد مخدر بود که در دو مرحله قبل و یک ماه بعد از آموزش تکمیل گردید. نتایج: نتایج نشان داد آموزش براساس الگوی اعتقاد بهداشتی بر آگاهی از سوء مصرف مواد مخدر تاثیر مثبتی دارد. بطوری که در مرحله پس از آزمون میانگین نمره رفتارهای پیشگیری کننده از سوء مصرف مواد در گروه مداخله (4 / 3±19 / 1 ) نسبت به گروه کنترل (2 / 6±15 / 2 ) افزایش چشمگیری داشت و اختلاف بین این دو گروه از نظر آماری معنی دار بود. ( 0 / 001 = t = - 11 / 064 ، p ). نتیجه گیری: آموزش مبتنی بر مدل اعتقاد بهداشتی در آگاهی از سوء مصرف مواد مخدر تاثیر معنی داری داشته است. لذا پیشنهاد می شود جهت تقویت آگاهی و بدنبال آن کاهش سوء مصرف مواد مخدر در نوجوانان دوره های آموزش مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی توسط پرستاران جامعه نگر و روان پرستاران برگزار گردد.

مدل اعتقاد بهداشتی، آگاهی، سوءمصرف مواد مخدر، دانش آموزان