مهناز صالحی - عضو هیات علمی موسسه تحقیقات علوم دامی کشور
علی مقصودی - عضو هیئت علمی گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی؛ گروه بیوانفورماتیک؛ پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی، دانشگاه زابل. تخصص: ژنتیک و اصلاح

این پژوهش به منظور تعیین تاثیر روش دباغی پوست شترمرغ بر خصوصیات شیمیایی چرم انجام شد. در مجموع 12 قطعه پوست شترمرغ تهیه شد و هر چهار قطعه پوست با یکی از روش های دباغی کرومی، گیاهی و آلومی فرآوری گردید. خواص شیمیائی چرم ها شامل مقدار چربی، مواد محلول در آب، مواد آلی محلول در آب، خاکستر سولفاته نامحلول در آب، مواد معدنی، ازت، پروتئین و مقدار pH اندازه گیری شد. میزان چربی در چرم های گیاهی بیش از چرم های کرومی و آلومی بود ولی مقدار مواد محلول، مواد آلی محلول و خاکستر سولفاته نامحلول در آب در چرم های آلومی و چرم های گیاهی مشابه یکدیگر و بیش از چرم های کرومی بود. به علاوه مقادیر بالاتر ازت، پروتئین و pH به ترتیب در چرم های کرومی، آلومی و سپس گیاهی به دست آمد. افزایش شش و چهار درصدی میزان چربی در چرم های گیاهی نسبت به چرم های آلومی و کرومی و کاهش مقدار ازت، پروتئین و pH چرم های گیاهی نسبت به دو روش دیگر قابل توجه بود. همبستگی مثبت معنی داری بین مقدار چربی با مواد محلول در آب، خاکستر سولفاته نامحلول در آب و همبستگی منفی با مقدار ازت و پروتئین چرم های مختلف به دست آمد. بین مقدار مواد معدنی چرم با همه خصوصیات شیمیائی به غیر از مقدار pH چرم، همبستگی بالایی وجود داشت. برای دسترسی به کیفیت بالاتر در چرم های گیاهی بررسی های کاربردی با تغییر در مواد مصرفی و روش عمل باید در دامنه وسیع تری انجام پذیرد. بنابراین علی رغم خطرات احتمالی برای محیط زیست و کارگران کارگاه های دباغی، در حال حاضر مناسب ترین روش برای دباغی پوست شترمرغ، روش کرومی است.

پروتئین, پوست شترمرغ, خصوصیات شیمیایی چرم, دباغی, سالامبور