امید مبارکی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه
منیژه لاله پور - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه
زهرا افضلی گروه - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری

      در چند دهه ی گذشته، جهان نسبت به خطر­ها بطور فزاینده­ا­ی آسیب­پذیر شده است. شناخت و کاهش  آسیب­پذیری شهرها؛ بویژه در ایران که شهرها بافت نامتجانس و در عین حال کهنه­ا­ی دارند، از اهمیت فراوانی برخوردار است. در سال­های اخیر نهادها و آژانس های فعال در زمینه ی کاهش سوانح، بیشتر فعالیت­های خود را بر دست یابی به جامعه ی تاب­آور در برابر سوانح متمرکز ساخته­اند. هدف از این مطالعه ارزیابی و سنجش میزان تاب­آوری شهر کرمان بدون در نظر گرفتن مخاطره می­باشد. به این منظور از400 کارشناس مشرف بر وضع موجود شهر بااستفاده از نمونه­گیری طبقه­بندی تصادفی با لحاظ کردن مواردی چون تخصص و شغل، تعداد 40 کارشناس به عنوان نمونه انتخاب شده است. پایایی داده­های مورد استفاده با بهره­گیری از آلفای کرونباخ به میزان 942/ محاسبه شده است. برای نیل به این هدف از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر تحلیل پرسشنامه بهره گرفته شد و برای تجزیه و تحلیل داده­ها، از روش­های آماری میانه، میانگین، آزمون K-S و آزمون On sample T-test و رگرسیون گام به گام استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل آماری نشان می­دهد تاب­آوری شهر کرمان در همه ابعاد و مولفه ها از نظر کارشناسان پایین­تر از سطح مطلوب می­باشد. بطوری که مقدار محاسبه شده ی تاب­آوری کلی جامعه 62/2 کمتر از حد مبنا (3) می­باشد. در نهایت بر اساس آزمون رگرسیون از میان مولفه های تاب آوری شهر کرمان، شاخص نهادی- مدیریتی با ضریب بتا 282/0 بیشترین تاثیر را بر شاخص های تاب­آوری شهر کرمان داشته است. سپس به ترتیب شاخص زیرساختی- کالبدی، محیطی، اجتماعی و اقتصادی با ضریب بتا 259/0، 230/0، 226/0و در انتها شاخص اقتصادی با ضریب بتا 216/0 بیشترین سهم را  در تاب آوری شهر کرمان داشته­اند.

برنامه ریزی شهری, تاب آوری, آسیب پذیری, مدیریت سوانح, شهرکرمان