امین نهفته استرآباد - دانشجوی کارشناس ارشد اکولوژی کشاورزی دانشگاه گنبد کاووس
علی راحمی کاریزکی - اعضای هیئت علمی گروه زراعت دانشگاه گنبد کاووس
علی نخزری مقدم - اعضای هیئت علمی گروه زراعت دانشگاه گنبد کاووس

در این تحقیق اثرات کیفیت بذر بر پارامترهای جوانه زنی و رشد هتروتروفیک گیاهچه دو رقم ذرت سینگل کراس 640 و 704 بررسی شد. برای اعمال تیمارهای زوال بذر از روش تسریع پیری استفاده شد که در آن بذور به مدت 24، 48، 72 و 96 ساعت در دمای 41 درجه سانتی گراد قرار گرفتند. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار در آزمایشگاه انجام شد. نتایج نشان داد که اثر زوال بذر بر تمامی صفات مورد مطالعه، شامل درصد و سرعت جوانه زنی، یکنواختی جوانه زنی، طول ساقه چه، نسبت رشد آلومتریک و شاخص بنیه طولی گیاهچه معنی دار بود، اما اثر معنی داری بر صفات رشد هتروتروفیک گیاهچه نداشت. همچنین اثر رقم نیز بر تمامی صفات به جز نسبت رشد آلومتریک، وزن خشک باقی مانده بذر و ریشه در سطح 1 درصد معنی دار بود. زوال بذر اثر معنی داری بر طول ساقه چه، نسبت رشد آلومتریک و شاخص بنیه طولی گیاهچه در رقم 704 و بر سرعت جوانه زنی در رقم 640 نداشت. با افزایش دوره زوال بذر درصدجوانه زنی و یکنواختی جوانه زنی بذر در هر دو رقم ذرت کاهش یافت. زوال بذر اثر بیش تری بر درصد جوانه زنی در رقم 640 نسبت به رقم 704 داشت. شاخص های رشد هتروتروفیک مانند کارآیی استفاده از ذخایر، ذخایر انتقال یافته و وزن خشک باقی مانده بذر به دلیل درشت تر بودن لپه رقم 640 دارای میانگین های بالاتری بودند. در مجموع با افزایش زوال بذر درصدجوانه زنی و درصدگیاهچه های نرمال در هر دو رقم کاهش یافت اما رقم 704 مقاومت بیش تری نسبت به زوال از خود نشان داد.

تسریع پیری, درصد جوانه زنی, کارآیی استفاده از ذخایر, یکنواختی جوانه زنی