حجت کرمی - دانشکده عمران، گروه مهندسی آب و سازه هیدرولیکی، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
سعید فرزین - دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران
الهام ضمیری - دانشگاه سمنان، دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی و مدیریت آب، گروه مهندسی آب و سازه هیدرولیکی
شهاب نیر - مهندسی اب و سازه هیدرولیکی، گروه مهندسی آب و سازه هیدرولیکی، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

  چکیده سرریز از رایج ترین وسایل اندازه گیری شدت جریان در مجاری روباز هستند. سرریز استوانه ای یکی از انواع  سرریز های لبه پهن می باشد که به دلیل الگوی جریان پایدار و سهولت عبور اجسام معلق دارای کاربرد گسترده ای می باشد. لذا در این بررسی، جریان بر روی سرریز استوانه ای با قطر 5/7 سانتی متر در کانال مستطیلی با استفاده از مدل آشفتگی 12k-خµ >  در نرم افزارFlow3D  به صورت سه بعدی شبیه سازی شد و با استفاده از نتایج آزمایشگاهی صحت سنجی انجام گرفت. درصد خطایRMSE  حاصل از مقایسه ضریب دبی عددی با مقادیر فیزیکی 3427/0 به دست آمد که بیانگر تطابق بالای مشخصات هیدرولیکی به دست آمده از مدل عددی با نتایج مدل فیزیکی است. همچنین مشخص گردید که ضریب دبی برای سرریز استوانه ای به مقادیری بیش از 1 میل می کند. نسبت بی بعد هد آب به شعاع سرریز نیز پارامتری موثر بر ضریب دبی شناخته شد که رشد 100% آن موجب افزایش بیش از 100% ضریب دبی گردیده است. در مدل عددی سرریز استوانه ای، پارامترهای سرعت، فشار و عمق جریان و انرژی جنبشی و اشفتگی در مقاطعی از کانال با توجه به موقعیت سرریز بررسی و مقایسه شد. نتایج نشان می­دهد، عمق و فشار جریان در مقطع قبل از سرریز، مقادیری بزرگتری نسبت به مقادیر مربوط به مقطع بعد از سرریز دارند، لیکن نتایج مربوط به پارامتر سرعت، عکس فشار و عمق جریان می باشد. در نهایت رابطه ای جهت تعیین انرژی جنبشی جریان عبوری از سرریز استوانه ای ارائه شده است.

سرریز استوانهای, ضریب دبی, مدلسازی عددی, مشخصات هیدرولیکی, Flow3D