علی اصغر آزادگان - مرکز آمار ایران

با پیشرفت دانش بشر به تدریج داده های کیفی به کمی تبدیل شده و نتیجتاً برای آمار و اطلاعات استفاده های جدیدتری مطرح می شود. یکی از آخرین کاربردهای آمار و اطلاعات، بهره گیری از آن در اندازه گیری سطح تکنولوژی سطح تکنولوژی در فعالیتهای تولیدی می باشد. قبل از تشریح کاربرد آمار و اطلاعات در اندازه گیری سطح تکنولوژی ضرورت دارد مختصری در خصوص تکنولوژی بیان شود. اولین سوالی که مطرح می شود این است که به طور کلی تکنولوژی چیست؟ تاکنون برای تکنولوژی تعاریف گوناگونی ارائه شده است و هر محققی آن را از ژانویه خاصی مورد بررسی قرار داده و برای آن تعریفی ارائه کرده است. اگر تعاریف عنوان شده برای تکنولوژی جمع آوری شود محققاً کتاب قطوری و تشکیل خواهد داد. از میان تعاریف گوناگون ارائه شده برای تکنولوژی، یکی از معتبرترین آنها به شرح ذیل است: در یک سیستم تولیدی، تکنولوژی عامل تبدیل داده به ستانده در یک فضای ملی است. برای اندازه گیری تکنولوژی لازم است ابتدا عوامل آن شناسایی شود. از نظر کلی تکنولوژی دارای چهار عامل "ماشین آلات و تجهیزات (TECHNOWARE)"، توانایی های انسانی (HUMANWARE)"، "دانش و اطلاعات فنی (INFORWARE)" و "سازماندهی و مدیریت (ORCRWARE)" است نمودار 1- عوامل تشکیل دهنده تکنولوژی را نشانی می دهد.