ابوالفضل یحیوی آزاد - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد بیماری شناسی گیاهی از دانشگاه رازی کرمانشاه
علی سراجی - استادیار بیماری شناسی گیاهی، پژوهشکده چای، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، لاهیجان، ایران.
علی اکبر حجت جلالی - استادیار بیماری شناسی گیاهی، گروه گیاه پزشکی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه، ایران.
صنم صفایی چای کار - استادیار اصلاح نباتات، پژوهشکده چای، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، لاهیجان، ایران.

در حال حاضر، مدیریت مبارزه با نماتود مولد زخم ریشه ی چای (Pratylenchus loosi)، با تکیه بر راه کارهای مهار زیستی، از اولویت های پژوهشی در محصول چای به حساب می آید. در این پژوهش، پس از نمونه برداری از خاک و ریشه ی درختچه های چای در بهار و تابستان 1392 در مناطق چای کاری استان های گیلان و مازندران، قارچ ها از خاک ناحیه فراریشه ی چای جداسازی شدند. قارچ های مورد آزمایش شامل Paecilomyces lilacinus (T1) و P. lilacinus (N1, N3)، Fusarium culmurom، Clonostachys rosea و Acremonium strictum بودند. پس از شناسایی و خالص سازی جدایه ها و انجام آزمایش های مربوط به هم ستیزی در شرایط آزمایشگاهی (محیط کشت مایع زاپک داکس 34/3 درصد و مالت 5/1 درصد) نتایج نشان داد در محیط کشت مایع زاپک داکس، قارچ P. lilacinus (T1) پس از 72 ساعت، موجب غیر فعال شدن 01/52 درصد از لاروهای P. loosi گردید و همین جدایه تاثیر معنی داری روی مرگ ومیر بالغین از خود نشان نداد. در محیط کشت مایع مالت، قارچ P. lilacinus (T1) پس از 72 ساعت، 41/32 درصد از نوزادان و 54/30 درصد از بالغین P. loosi را غیر فعال نمود. در شرایط گلدان، آزمایشات همستیزی در سه حالت مایه زنی قارچ و نماتود همزمان، مایه زنی قارچ و دو هفته بعد مایه زنی نماتود و مایه زنی نماتود و دو هفته بعد مایه زنی قارچ، انجام شد. نتایج نشان داد که قارچ C. rosea در صورتی که دو هفته قبل از نماتود مایه زنی شود، می تواند در شاخص های وزن کل نهال، وزن تر ریشه، حجم ریشه و جمعیت نماتود در ریشه و خاک تاثیر قابل توجهی از خود نشان دهد

چای, قارچ های هم ستیز, مهار زیستی, Pratylenchus loosi