رباب اعزازی - دانشجوی دکتری کنترل بیولوژیک بیماریهای گیاهی
مهدی داوری - عضو هیات علمی گروه گیاهپزشکی دانشگاه محقق اردبیلی

بره موم یکی از فرآورده های جانبی با ارزش زنبورعسل می باشد که زنبورهای کارگر با جمع آوری صمغ گیاهان و مخلوط کردن آن با آنزیم های خود، ماده ای چسبناک، موم مانند و معطر را تولید می کنند. برخی خواص بیولوژیکی از قبیل خواص ضدباکتریایی، ضدقارچی و آنتی اکسیدانی برای این ماده به اثبات رسیده است. در این پژوهش، فعالیت مهار کنندگی عصاره اتانولی بره موم روی چهار قارچ بیماریزای پس از برداشت گیاهی شامل Aspergillus flavus (عامل کپک زرد پسته)، Botrytis cinerea، A. tubingensis وCladosporium cladosporioides (قارچ های عامل پوسیدگی میوه انگور) بررسی شد. برای این منظور، ابتدا عصاره اتانولی بره موم در غلظت های 50، 100، 250، 500 و 1000 میکروگرم بر میلی لیتر به محیط کشت PDA افزوده شد. سپس دیسک میسلیومی جوان قارچی در مرکز محیط کشت حاوی عصاره، مایه زنی و میزان رشد آنها اندازه گیری و میزان درصد بازدارندگی عصاره تعیین شد. نتایج نشان داد که بین گونه های قارچی، غلظت های عصاره و همچنین برهمکنش بین گونه های قارچی و غلظت های مختلف آن تفاوت معنی داری (P≤0.01) وجود دارد. گونه های قارچی، میزان حساسیت متفاوتی در مواجهه با غلظت مشخص از عصاره مزبور نشان دادند، ولی به طور کلی بیشترین درصد بازدارندگی در بیشترین غلظت مورد استفاده مشاهده شد. قارچ های A. tubengensis و C. cladosporioides به ترتیب با %88/80 و %11/79 بیشترین درصد بازدارندگی از رشد را در غلظت µg/L 1000 عصاره مزبور نشان دادند. با توجه به نتایج این تحقیق می توان گفت که بره موم به عنوان فرآورده ای طبیعی، پتانسیل ضدقارچی دارد و می توان پس از تحقیقات تکمیلی از آن برای مهار زیستی بیماری های پس از برداشت قارچی بهره برد.

بره موم, پوسیدگی میوه انگور, قارچ های بیماریزای پس از برداشت, کنترل زیستی