مهدی اخلاقی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
سعید طریقی - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد
پریسا طاهری - گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

در پژوهش حاضر اثرات ضد باکتریایی عصاره اتانولی هفت گیاه دارویی افسنطین، بابونه، زیره سبز، بادرنجبویه، آنغوزه، عرعر و اکالیپتوس علیه باکتری Erwinia amylovora مورد ارزیابی قرار گرفت. آزمون بیماری زایی جدایه ها بر روی میوه نارس گلابی رقم اسپادونا انجام شد و بیماری زا ترین جدایه جهت ادامه آزمایش ها انتخاب گردید. حساسیت جدایه منتخب به دو ترکیب مسی و پنج آنتی بیوتیک سنجیده شد. اثر ضد باکتریایی عصاره ها در سه غلظت مختلف با استفاده از روش انتشار دیسک مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت بررسی اثر هم افزایی با ترکیبات مسی از عصاره ی گیاه بادرنجبویه که دارای بیشترین اثر ضد باکتریایی بود استفاده شد. همچنین نقش عصاره گیاه بادرنجبویه در القای مقاومت، بر روی نهال گلابی رقم اسپادونا بررسی شد. نتایج نشان داد عصاره بادرنجبویه با میانگین قطر هاله بازدارنده 66/15 میلیمتر دارای بیشترین اثر ضد باکتریایی بر روی جدایه GA3 بود. عصاره گیاهان بابونه و عرعر در تمامی غلظت های بکار برده شده فاقد اثر کشندگی بودند. همچنین نتایج نشان از عدم تاثیر هم افزایی عصاره بادرنجبویه و ترکیبات مسی مورد آزمایش داشت. نتایج اثرات القای مقاومت در گیاه توسط عصاره باردنجبویه مثبت ارزیابی شد. بررسی آنزیم آنتی اکسیدانتی گایاکول پراکسیداز در هفت زمان مورد بررسی بیانگر افزایش سطح این آنزیم در 24 ساعات اولیه نسبت به شاهد و تیمار باکتری بود. نتایج این تحقیق میتواند راهکارهای جدیدی را در تحقیقات آینده به منظور کنترل بیماری آتشک درختان میوه دانه دار، از طریق استفاده از مواد موثره گیاهان دارویی ارایه دهد.

آتشک, مهار زیستی, گیاه دارویی, عصاره گیاهی