مریم یعقوبی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد
سید حسن طباطبائی - دانشیار گروه مهندسی آبیاری و زهکشی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
طاهره رئیسی - استادیار پژوهشکده مرکبات و میوه های نیمه گرمسیری، موسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رامسر، ایران
رسول شادنیا - استادیار گروه عمران، دانشگاه حکیم سبزواری، سبزوار، ایران

فرآیندهای زیادی موجب تشدید آلودگی آب های زیرزمینی به نیترات می شوند. کاربرد بایوچار در خاک به عنوان یک روش مطلوب برای کاهش آبشویی عناصر غذایی خاک مطرح شده است. بدین منظور، این پژوهش با هدف کاربرد بایوچار بر کاهش آبشویی نیترات از خاک و بررسی تاثیر تغییرات افزایشی وکاهشی ضریب انتشار و ضریب ایزوترم جذب بر منحنی رخنه نیترات انجام شد . در این پژوهش از مدل HYDRUS- 1D برای مقایسه تغییرات منحنی رخنه در نقاط مختلف نمونه خاک استفاده شد. پارامترهای هیدرولیکی بایوچار از طریق اندازه گیری به دست آمد. نتایج نشان داد که افزایش مقدار عددی ایزوترم جذب بایوچار باعث میشود منحنی رخنه نیترات به سمت راست کشیده شده و غلظت نیترات خروجی کاهش یابد؛ در حالیکه با افزایش ضریب انتشار طولی بایوچار، کاهش غلظت نیترات خروجی کاهش یافته و منحنی رخنه به سمت چپ کشیده می شود. نتایج آنالیزمومنتم نشان داد که میزان جرم آلاینده خروجی از ستون در حالت بدون بایوچار 15/36 میلی گرم بر سانتی متر مکعب بر ساعت و در حالت استفاده از بایوچار برابر 13/78 میلی گرم بر سانتی متر مکعب بر ساعت است که باعث کاهش 10/3 درصد خروج آلاینده از ستون شده است. این مقدار در تمامی تیمارهای پژوهش کمتر از شاهد بود و نشان می دهد که بایوچار تحت هر شرایطی باعث جذب آلاینده از محیط آبی و کاهش میزان فرونشت ان به اعماق خاک خواهد گردید.

بایوچار، منحنی رخنه، نیترات، HYDRUS- 1D