رضا صحت منش - استادیار گروه تاریخ دانشگاه جیرفت
یوسف فاریابی - دانش آموخته کارشناسی ارشد پژوهش هنر دانشگاه سیستان و بلوچستان
معصومه برسم - دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه هنر اصفهان

براساس نظر یونگ، کهن­الگوها محتویات ناخودآگاه جمعی هستند که از گذشته به ما به ارث رسیده­اند. کهن­الگو یک ایده انتزاعی و باستانی و ویژگی بارز مشترک بین گروهی از امور، اشیاء و موجودات است. یونگ به آن صور بدوی و اولیه گفته است که طرح و الگوی کلی و باستانی رفتارها و پندارهای ما را به وجود می­آورد. این صور جهانی که میراث نیاکان انسان­هاست، همه­زمانی و همه­مکانی هستند، یعنی در همه زمان­ها و در همه جا به یک شکل عمل می­کنند و پدیدار می­شوند.هدف اصلی این نوشتار، بررسی کهن­الگوها در باورهای عامیانه حوزه تمدن هلیل­رود است و در یک مطالعه میان­رشته­ای، براساس نظریه یونگ و با استفاده از منابع در دسترس به دنبال پاسخ این پرسش است که کهن­الگوهای شاخص در فرهنگ حوزه هلیل­رود کدامند و موجد چه باورهایی شده­اند ابزار گردآوری اطلاعات در این مقاله، مطالعات کتابخانه­ای و بررسی میدانی از طریق مشاهده عینی است. به نظر می­رسد که اساس شکل­گیری کهن­الگوها، نقش ارزشی آن­ها در زندگی مردم حوزه هلیل­رود باشد که موجد آداب و رسوم خاصی در منطقه شده­اند. برجسته­ترین نمادها و کهن­الگوهایی که باعث شکل گیری باورهای عامیانه در حوزه تمدنی هلیل­رود شده است، کهن­الگوهای جمعی و فردی، آتش، درخت­تباری، پیر دانا و مانا هستند.  

کهن الگو, یونگ, آتش, درخت, حوزه تمدنی هلیل­رود