محمدرضا مجیدی - دانشیار مطالعات منطقه ای دانشگاه تهران

پاسداشت مواریث فرهنگی و طبیعی یک کشور به ویژه مواردی که در فهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده اند، مسئولیتی همگانی در سطوح محلی و ملی است. بیابان لوت به عنوان اولین اثر طبیعی کشورمان در سال 1395 با تامین نظر کارشناسان و داوران بین المللی و اعضای کمیته میراث جهانی طبق معیارهای تعریف شده، در این فهرست جای گرفت. شاید بتوان گفت حفظ و حراست از ثبت یک اثر، با رعایت معیارها و ملاک ها، جهت ماندن در فهرست جهانی بدون مواجه شدن با کارت های زرد و قرمز به مراتب دشوارتر از فاز ثبت جهانی، یک اثر به رغم سختی ها و پیچیدگی های پرونده نویسی و ارائه مطلوب پرونده و تامین استانداردها و معیارها برای جهانی شدن آن اثر است. علاوه بر این، بهره مندی جوامع محلی از مواهب ثبت جهانی با فعال کردن صنعت گردشگری و صنایع وابسته، از جمله انتظاراتی است که باید پاسخ داده شود. چارچوب مناسب پاسخگویی به همه مطالبات و انتظارات اعم از پاسداشت مواریث و حفظ و حراست از آنها برای آیندگان و رونق اقتصادی جوامع محلی و میزبان مستلزم تعریف سیاست ها و برنامه های گردشگری پایدار، همه جانبه و جامع است. بیابان لوت برای ماندن در فهرست جهانی از یک سو و فعال شدن گردشگری در این حوزه برای حضور ساماندهی شده و با برنامه علاقمندان طبیعت از سوی دیگر، نیازمند چنین الگویی از گردشگری است که در تعامل بخش های دولتی و خصوصی محقق خواهد شد .در این نوشتار تلاش می شود مولفه هایی از این رویکرد به گردشگری پایدار با تاکید بر بیابان لوت مورد بحث و بررسی قرار گیرد.

گردشگری، پایداری، بیابان لوت