مریم بیرانوندزاده - دانش آموخته دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری و پژوهشگر جهاد دانشگاهی واحد لرستان. ایران
منصور صدیق نیا - دانشجوی کارشناسی ارشد، جغرافیا و برنامه ریزی شهری،آمایش شهری دانشگاه سیستان و بلوچستان. ایران
سجاد یوسفوند - کارشناس ارشد علوم سیاسی

مشارکت در بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده تحت تاثیر عوامل مختلفی است که سرمایه اجتماعی مهمترین پیش نیاز آن است .امروزه سرمایه اجتماعی، نقشی بسیار مهمتر از سرمایه فیزیکی و انسانی را در جوامع ایفا می کند و شبکه های روابط جمعی انسجام بخش میان انسانها و سازمانهاست. در غیاب سرمایه اجتماعی، سایر سرمایه ها اثربخشی خود را از دست می دهند و بدون سرمایه اجتماعی، پیمودن راه های توسعه و تکامل فرهنگی و اقتصادی ناهموار و دشوار میشود. یکی از مهمترین مسایلی که در چند دهه اخیر مورد توجه مسیولان و اندیشمندان مسایل شهری و به ویژه بافت های فرسوده ی شهری قرار گرفته است، موضوع استفاده از ظرفیت های سرمایه اجتماعی برای تسهیل در روند بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده ی شهری است. سطح اعتماد، مشارکت، انسجام اجتماعی و سایر مولفه های سرمایه ی اجتماعی افراد ساکن در بافت های فرسوده، از مهمترین ظرفیت ها برای بهبود وضعیت این بافت های شهری است. اهمیت سرمایه اجتماعی در فرآیند بهسازی و نوسازی شهری به عنوان ظرفیت های درونی و ثروت های پنهان درمحلات، یک اقدام غیرمتمرکز و از پایین به بالا است. بافت های قدیمی شهرها، ارزشمندترین بافت های شهری هستند که ارزشهای فرهنگی اصیل زیادی برای شهرها دارند. اکثر بافت های فرسوده در طول زمان با فرسودگی مواجه شده و شادابی و سلامت خود را از دست میدهند. ازاینرو در این تحقیق به نقش سرمایه اجتماعی در بهسازی و نوسازی و حل مشکلات بافت فرسوده محله چمران، شهر زاهدان پرداخته می شود. روش تحقیق این مقاله، توصیفی تحلیلی بوده و برای بررسی سطح سرمایه ی اجتماعی افراد و همچنین میزان تمایل آنها به مشارکت بافت های فرسوده، از شاخصهای (بهسازی و نوسازی) بافت فرسوده شهری و شاخصهای (سرمایه اجتماعی) و گویه های مربوط به آن استفاده شده است.

بهسازی و نوسازی، بافت فرسوده، سرمایه اجتماعی، مشارکت، شهر زاهدان، محله چمران.