طوبا حسینی عزیزی - کارشناس ارشد پرستاری مراقبت ویژه_ مربی عضو هیات علمی دانشکده پرستاری و مامایی _دانشگاه علوم پزشکی ، بجنورد، خراسان شمالی
زهرا احمدی - دانشجوی کارشناسی پرستاری – دانشکده ی پرستاری و مامایی ، دانشگاه علوم پزشکی ، بجنورد، خراسان شمالی
ام کلثوم جعفری - دانشجوی کارشناسی پرستاری – دانشکده ی پرستاری و مامایی ، دانشگاه علوم پزشکی ، بجنورد، خراسان شمالی

سابقه و هدف: خوددرمانی عبارتست از استفاده از یک یا چند داروی بدون نسخه ،راهنمایی و پیگیری یک پزشک که شامل استفاده از داروهای گیاهی یا شیمیایی است. امروزه خوددرمانی یکی از بزرگترین مشکلات بهداشتی اجتماعی و اقتصادی جوامع مختلف ،از جمله ایران است. در برخی از کشورهای در حال توسعه بسیاری از داروها بصورت عمومی بدون نسخه قابل دسترسی هستند ودر حال حاضر به طور فزاینده ای به عنوان بخشی از مراقبت از خود در نظر گرفته می شود. مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی دانشجویان علوم پزشکی بجنورد مورد بررسی قرار گرفتند . ابزار مطالعه spssپرسشنامه اطلاعات دموگرافیک, ابزار بررسی خوددرمانی و ابزار تجزیه و تحلیل نرم افزار ویرایش بیست بود. این پرسشنامه شامل 16 آیتم می باشد. یافته ها: در مجموع 123دانشجو وارد مطالعه شدند ، 8/74٪ دختر و 2/15 ٪ پسر، 9/17 ٪ در رشته ی پرستاری ، 6/14 در رشته ی اتاق عمل ، رشته ی هوشبری و پزشکی هر کدام 13٪ و بهداشت 4/11٪ و بقیه در سایر رشته ها مشغول به تحصیل بودند . 5/93٪ سابقه ی ابتلا به بیماری نداشتند. میانگین سنی دانشجویان 04/3٪ +_ 7/21 بود. 6/49 ٪ سابقه ی مصرف خودسرانه ی دارو بیش از دو مرتبه در شش ماه گذشته را داشتند که 7/40٪ بیش از یک دلیل برای مصرف دارو ذکر کردند . تجربه ی قبلی و آگاهی از علائم بیماری هرکدام 5/19٪ بالاترین دلیل مصرف بدون تجویز دارو و مصرف انتی بیوتیک 8/22٪ و پس از ان داروی ضد التهاب غیر استروئیدی 7/18٪ بیشترین داروی مصرفی بود. اکثر دانشجویان (70٪) از دوز مصرفی دارو تعداد دوز مجاز رورانه (8/74٪) عوارض جانبی ( 3/68٪) و علائم وابستگی به داروها (1/56٪) اطلاع داشته ولی بیشترین ان ها از تداخلات دارویی بی اطلاع بودند. دوستان و اینترنت با فراوانی (3/20٪ و 5/19٪) بیشترین منابع اطلاعات دارویی بیان شدند . حدود یک سوم افراد ( 4/37٪) کمتر از( 50٪ ) به دانش خود در زمینه ی دارو ها نیمی از افراد )2/47٪) کمتر از (20٪) به دانش دوستان و اطرافیان و یک سوم انان ( 8/35٪) بالاتر از (50٪) به صحت اطلاعات دارویی اینترنت اطمینان داشتند. 74/8% عقیده داشتند مدیریت هیچکدام ز بیماری های مزمن بدون مراجعه به پزشک درست نیست. با آزمون کای دو ارتباط بین رشته تحصیلی بهداشت با مصرف دارو به توصیه دیگران با وجود عدم اطمینان و رابطه بین رشته پرستاری با توصیه دارویی به دیگران بدون داشتن اطلاعات کافی معنا دار بود. ( P= 0.02)

خوددرمانی,دانشجو، علوم پزشکی