مریم قربان زاده - عضو هیات علمی گروه مهندسی معماری دانشگاه بجنورد
عادله روحانی - مدرس گروه مهندسی معماری دانشگاه بجنورد

نماد و نمادپردازی جزو ساختار اندیشه و تفکر بشر محسوب می شوند و تمامی آیین های عبادی و نیایش های انسان بدوی آمیخته با نماد بوده است. حضور عناصر نمادین در هنر و معماری اسلامی چیزی جز بیان متون عرفانی و بنیادهای متافیزیکی نیست. موضوع هویت بخشی و افزایش کارکرد مکانی فضا دیربازی است که نقل محافل معماری و موضوع آثار پژوهشی متعدد بوده است. بررسی های متعدد نشان داده است نشانه ها و علائم به ویژه در قالب المان می توانند در انتقال دستاوردهای تاریخی و فرهنگی یک قوم و نیز در ایجاد حس مکان نقش ارزنده ای ایفا نمایند. با وجود نقش ارزنده المان سر درب ورودی یک مجموعه، متاسفانه در بسیاری محیط های دانشگاه به این مقوله توجه ویژه ای نمی شود. هرچند معماری سنتی ایران سرشار از نقش ها و دورن مایه های هندسی بر گرفته از فسلفه، عرفان و سنت اسلامی می باشد اما در معماری های اخیر نه تنها به مبانی هندسی نقوش و نگاره های فوق توجهی نمی شود بلکه با کاربرد نقوش بی اصالت در واقع چالشی در طراحی و ساختمان سازی در کشور ایران ایجاد می شود. این مقاله با بیانی صریح و با روشی تحلیلی توصیفی سعی در بازشناسی مفهومی یک نقش هندسی آشنا شمسه هشت پر و علل و چگونگی کاربرد آن در معماری سنتی ایرانی و نمونه طراحی یک سر درب دانشگاهی به کمک این نقش در معماری معاصر دارد.

شمسه هشت پر، نقوش هندسی، معماری سنتی ایران، معماری معاصر ایران، سردرب دانشگاهی