سیما پری زاده - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
حسین سماواتیان - دانشیار، گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
ابوالقاسم نوری - استاد، گروه روان شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

رفتارهای ناایمن کارکنان می توانند یکی از دلایل اصلی حوادث و شبه حوادث شغلی باشند، ازاین رو کاهش رفتارهای ناایمن به عنوان یکی از اقدامات اساسی در سازمان ها، برای پیش گیری از حوادث و شبه حوادث شغلی محسوب می شود. هدف پژوهش حاضر، آسیب شناسی رفتارهای ناایمن و بررسی ارتباط آن ها با استرس شغلی و ویژگی های جمعیت شناختی می باشد. نمونه ی پژوهش 147 نفر از کارکنان پروژه های اجرایی بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای آسیب شناسی رفتارهای ناایمن از روش مقطعی استفاده شد که شامل بررسی گزارش های حوادث و شبه حوادث بود و برای بررسی همبستگی، از پرسشنامه های استاندارد و برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS نسخه ی 16 استفاده شد. نتایج مطالعه ی مقطعی نشان داد که بیش ترین تعداد حوادث و شبه حوادث، ناشی از اعمال ناایمن است. یافته های ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که استرس شغلی و محل خدمت با رفتارهای ناایمن رابطه مثبت و معنادار دارند (01/ 0 > p). هم چنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون خطی ساده نشان داد که استرس شغلی می تواند به تنهایی 55% از تغییرات متغیر رفتارهای ناایمن را پیش بینی نماید. حساسیت و حجم زیاد کاری افراد موردمطالعه، باعث ایجاد استرس زیاد و میزان بالای رفتارهای ناایمن می گردد؛ ازاین رو، این کارکنان مستعد وقوع حوادث و خصوصا شبه حوادث می باشند. بنابراین، برای کاهش استرس، رفتارهای ناایمن و درنتیجه حوادث و شبه حوادث، اجرای برنامه مدیریت کنترل استرس، کاربرد اصول ایمنی مبتنی بر رفتار و نهادینه کردن اصول فرهنگ ایمنی، یک نیاز ضروری و مهم در این سازمان محسوب می شود.

آسیب شناسی رفتارهای ناایمن، استرس شغلی، ویژگی های جمعیت شناختی، کارکنان پروژه های اجرایی