فرزانه عرفانی - دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، خراسان جنوبی، بیرجند،

مصرف الکل مشکلات بسیاری را برای سلامت افراد به وجود می آورد، از جمله بروز نشانگان جنین الکلی در فرزندان مادران الکلی ، حوادث رانندگی و بیماری هایی نظیر مسیروزکبدی، سرطان، فشارخون بالاو آسیب دیدگی مغزی امید بخش ترین برنامه ها برای جلوگیری از سوء مصرف الکل شامل روش های قانونی و خط مشی های دولتی، روش های ارتقاء سلامت و آموزش و روش های اقدامات اولیه است. مواد و روش ها نظریه ها و مدل های بسیار متفاوتی درباره ی مصرف الکل مطرح شده اند هر یک از این مدل ها از همان ابتدا برای ترک یا رفتارهای اعتیادی خاص به شیوه ای روی طرز ظهور و بروز اعتیاد تاکید می کنند از این روی، براساس سبب شناسی مطرح شده در هریک از این مدل ها پیشنهاداتی برای پیشگیری ، قطع و نیز مداخله و درمان ارایه شده است این مدل ها عبارتند از: مدل های محیطی اجتماعی، ژنتیکی فیزیولوژیابی، شخصیتی درونی روانی، یادگیری اجتماعی مقابله ای، رفتاری تقویت و شرطی سازی، جبری افراط کاری، زیستی روانی اجتماعی تلفیقی، مدل فرانظری نتایج بحث: ابزارهای سنجش شامل: -1 فهرست نظرخواهی مشکلات سوء مصرف الکل SAPC -2 آزمون غربالگری الکیم MAST -3 پرسشنامه سوء مصرف مواد و الکل QDDA -4 مقیاس وابستگی به الکل ADS -5 شاخص شدت اعتیاد AST -6 روش سنجش پیگیری سیر زمانی به عقب T-LF-BAM از بین مدل ها مدل فرانظری تغییر می کوشد که قدم ها، تکالیف، تجربیات و تاثیرات بافتاری مهمی را که می توانند در شناخت تفاوت های بین موفقیت و شکست در حرکت طی فرایند تغییر ارادی رفتار به ما کمک کنند، ارایه کند این مدل در آغاز در زمینه روان درمانی و تغییر مشکلات روان شناختی ارایه شد اما برای تغییر رفتار اعتیادی و سلامت در حد وسیعی استفاده گردیده است.

سوء مصرف؛ تغییر رفتار؛ رویکردها و مدل های اعتیاد و تغییر