مرجان حیدری - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج، یاسوج، ایران
سید ناصرالدین بدیسار - استاد یار گروه حقوق، حقوق خصوصی و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج، یاسوج، ایران

تعیین خواسته از ارکان دعوای مدنی است و خواهان ملزم است که خواسته خود را در دادخواست تعیین کند تعیین خواسته سبب تعیین موضوع و محدوده رسیدگی دادگاه می باشد و هدف از اقامه دعوی توسط خواهان نیز دستیابی به خواسته است علاوه بر این آثار، تعیین خواسته دربردارنده آثار مهم دیگری همچون تعیین مرجع صالح رسیدگی و محاسبه هزینه دادرسی و قابلیت تجدیدنظر و فرجام رای می باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی تعیین خواسته و بهای آن می باشد که از روش توصیفی- تحلیلی استفاده شده است نتایج پژوهش حاضر حاکی از آن است که تعیین خواسته و بهای آن، هم حق و هم تکلیف خواهان است و بهای خواسته باید مقطوع و منجز معین شود نه موقت و علی الحساب. چنانچه خواسته به صورت مبهم یا مردد تعیین شده باشد در صورت مردد بودن خواسته دادگاه قرار رد دعوا صادر می کند و چنانچه مبهم باشد اخطار رفع نقص توسط مدیر دفتر صادر می شود. امکان طرح خواسته های متعدد در یک دادخواست در صورتی که ناشی از یک منشا و یا ارتباط کامل داشته باشند و یا اینکه دادگاه بتواند ضمن یک دادرسی رسیدگی کند قابل رسیدگی است و چنانچه صلاحیت نباشد دادگاه قرار عدم صلاحیت صادر می کند. طبق قانون امکان افزایش یا کاهش خواسته وجود دارد ولی امکان افزایش یا کاهش بهای خواسته وجود ندارد. طبق قانون جدید شورا که قاضی شورا اختیار دارد که به بهای خواسته اعتراض کند می توان چنین برداشت نمود که قاضی دادگاه نیز چنانچه اعتراض او به بهای خواسته موثر در صلاحیت دادگاه باشد بتواند اعتراض نماید. تشخیص مصادیق بند 14 ماده 3 قانون وصول در خصوص دعاوی همانند مطالبه خسارت ناشی از ضمان قهری یا مسئولیت مدنی و همچنین مطالبه اجرت المثل اعیان و عرصه است که ماهیتا مشمول وجوه نقد می شود.

خواسته، تعیین خواسته، تقویم خواسته، دعوای مالی، دعوای غیرمالی