غلامرضا میری - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان.
سودابه هاشم زهی - دانشجوی دکتری دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان.

امروزه توسعه ناحیه ای یکی از مباحث مهم در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها، به ویژه در جهان سوم است. چاه نیمه های سیستان ازلحاظ ماهیت در نوع خود استثنایی و از مناطق زیبا، بکر و جذابشرق5 کشور است. از مهمترین اثرات چاه نیمه ها متمرکز کردن فعالیتهای رشد و توسعه اقتصادی و توسعه و عمران و افزایش فرصتهای شغلی در بخشهای مختلف است.هدف در پژوهش حاضر تعیین اثرات اقتصادی واجتماعی5 چاه نیمه ها بر توسعه ناحیه ای شهر زابل و همچنین تدوین راهکارهاازسوی5 خبرگان، جهت توسعه ناحیه ای با تاکید بر چاه نیمه ها است. روش تحقیق، تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای، اسنادی و میدانی است. جهت انجام تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار spss و Expert choise و مدل ANP FAZI استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد، درب9عد اقتصادی، تاثیرات چاه نیمه ها در شاخصهای مطرح شده با میانگین5 به دست آمده، بالاتر ازحد متوسط عدد 3 است که نشان دهنده تاثیرزیاداقتصادی5 چاه نیمه ها در توسعه ناحیه ای شهر زابل است. درب9عد اجتماعی، تاثیرات چاهنیمه ها در شاخصهای مطرح شده بامیانگین5 به دست آمده، بالاتر ازحد متوسط عدد 3، نشاندهنده تاثیر زیاد اجتماعی چاه نیمه ها در توسعه ناحیهای شهر زابل است. نتایج تحلیل واریانس، تاثیرات اقتصادی آنها را در توسعه ناحیهای شهر زابل با ضریب تعیین 0/194 و تاثیرات اجتماعی را با ضریب تعیین 0/186 نشان میدهد، که از تاثیر مثبت در توسعه ناحیه ای5شهر5 زابل از دیدگاه متخصصان حکایت دارد. همچنین جهت ارائه راهکارها ازسوی خبرگان، ابتدا اصلیترین قابلیتهای توسعه ناحیه ای5شهر5 زابل و سپس عمده ترین تنگناها و محدودیتهای آن بررسی شده است.

اثرات اقتصادی و اجتماعی، چاه نیمه ها، توسعه ناحیه ای، شهر زابل.