امیر ابوالحسنی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
مریم خستو - استادیار، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

در طول تاریخ، حوادث و رخدادهای طبیعی مانند زلزله زندگی شهری را مختل کرده اند. رویکرد تاب آوری رویکردی نوین در جهت کاهشخسارات و تلفات ناشی از زلزله در شهرهاست که با نگرش جامع و پیشگیرانه پایدار سازی همه جانبه ی حیات جوامع در ابعاد مختلف سببمیگردد. یک شهر تاب آور، شبکه ای از سیستمهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، روانی و کالبدی پایدار جامعه است. بر اساسنظریات ساختارگرایان، میتوان ساخت و سازمان نظام کالبدی – فضائی شهر را، به عنوان برآیند نیروهای وارده از سوی سایر نظام ها، موردبررسی و تحلیل قرار داد و نظام کالبدی شهر به عنوان تبلور فضائی سایر نظام ها را، چونان ساخت شهر تعبیر نمود. هدف این پژوهش شناختو تحلیل تاب آوری کالبد شهر قزوین در برابر زلزله میباشد. پژوهش حاضر از نوع پژوهش کاربردی محسوب میشود و از روش توصیفی –تحلیلی بهره برده است .با توجه به تعاریف بدست آمده از ساختار کالبدی شهر این ساختار به صورت معیارهای کمی و کیفی مشخص شد.این معیارها بر اساس تولید نظریه زمینه ای و از طریق پرسشنامه با استفاده از روش سلسله مراتبی AHP با بررسی نظرات متخصصین امر، به آزمون گذاشته شد. نتایج تحقیق نشان دهنده آن است که وضعیت تاب آوری یک حالت مطلق نیست که پس از رسیدن به آن برنامه ریزیو طرح ریزی به انتها رسیده باشد. بلکه تاب آوری شرایطی نسبی است که با مجموع اقدامات مختلف میتواند سطح آن را افزایش داد، لیکننقطه انتهایی ندارد همچنین تاب آوری در سه فاز همزمان باید دیده شود. فاز پیشگیری که به استاندارد سازی فضاها در برای نیروی جانبیزلزله مربوط میشود. فاز دوم فاز امداد و نجات است که مربوط به مناسب سازی فضا برای زمان وقوع بحران است. فاز سوم فاز درمان استکه مربوط به در دسترس بودن خدمات درمانی برای شهروندان است. عامل موبوط به فاز عامل در دسترس بودن خدمات امدادی است.

تاب آوری، کالبد شهر، منطقه سه ، قزوین