هدیه پاکدل خوش اخلاق - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
جمال الدین سهیلی - استادیار، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران

فضاهای فرهنگی هنری در شهر یکی از مهمترین فضاهای شهری هستند و نقش بسزایی در فرهنگ جامعه ایفا می کنند؛لذا نه تنها به عنوان یک فضای معماری بلکه باید به عنوان یک نماد شهری نیز در نظر گرفته شوند. فضای معماریعلاوه بر برآوردن عملکردها و نیازهای پروژه با خاطرات جمعی و احساسات کاربران نیز پیوند برقرار می کند. یکی ازمشکلات کنونی این فضاها، عدم شکل گیری حسمکان در کاربران است. این حس عاملی است که موجب تبدیل یکفضا به مکانی با خصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد میگردد و همچنین افزایش کیفیت فضا را به دنبال خواهدداشت. این موارد را میتوان از ضروریات نوشتن این مقاله به شمار آورد. در این پژوهش سعی شده است که معیارها ومولفه های حسمکان را در مراکز فرهنگی- هنری مورد بررسی قرار داده تا به الگویی در جهت رسیدن به این عواملدست یابیم. جامعه آماری انتخابی برای این مقاله، چهار مرکز فرهنگی- هنری در ایران بود که با روش توصیفی- تحلیلیو گردآوری اطلاعات از طریق اسنادی و مراجعه به کتابخانه انجام گرفت. در این مقاله به بیان معیارهای حس مکان در ایننمونه ها از طریق استدلال قیاسی می پردازیم. در انتها نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که وجود عوامل کالبدی، نوعفعالیت و معنا در فضاهای هنری می تواند باعث افزایش حس مکان شود.

حس مکان، فضاهای فرهنگی- هنری، الگوهای معماری