عزیزاله اله پور - دانشجوی دکترای باستان شناسی، دانشگاه بوعلی همدان
محمدصادق روستایی - دانشجوی دکتری باستان شناسی دانشگاه مازندران
مهدی فلاح مهنه - دانش آموخته دکتری باستان شناسی دانشگاه بوعلی همدان

نیمه نخست هزاره سوم، به نظر می رسد که، دوره اوج توزیع و گسترش پدیده های فرهنگی بین شرق و غرب بوده است. محرکه های فرهنگی این دوره نیز از مرکز فلات ایران سرچشمه می گیرد و به شرق تا آسیای مرکزی و افغانستان می رسد و به همین ترتیب به جنوب شرقی و داخل خاک پاکستان راه می یابد. تپه صادق یکی از محوطه های اقماری شهر سوخته در جنوب شرق ایران است. آغاز استقرار در تپه صادق، همزمان با گسترش و شکوفایی محوطه شهر سوخته بوده که این امر به سبب ازدیاد جمعیت و تخصص گرایی در منطقه سیستان و نیاز به مکان هایی مجزا ولی در پیوند برای تولید بیشتر روی داده است. کاوش و مطالعه در این محوطه، به منظور روشن نمودن وضعیت استقرارهای هزاره سوم در دشت سیستان و مطالعه رابطه میان مرکز و پیرامون به دنبال تخصص گرایی و ظهور جوامع پیچیده صورت گرفت. مدارک و مواد باستانی بدست آمده به ویژه سفال می توانند روابط مستحکمی را که میان محوطه های باستانی دره سند و محوطه های اقماری وابسته به شهر سوخته که در هزاره سوم ق.م. بوجود آمده بود، تایید کنند. اگر مطالعه تطبیقی بر روی یافته های سفالی بتواند عمق ارتباطات گسترده و تشابهات فرهنگی دو منطقه را اثبات نماید، نتیجه مطالعات در این مقاله توانسته است شیوه نوینی در تعبیر و تفسیر مواد فرهنگی ارائه کند. این تحقیق بر اساس داده های سفالی که از کاوش های باستان شناسی بسیاری که در دره سند و در جنوب شرق ایران بویژه در محوطه باستانی شهر سوخته و محوطه اقماری آن، تپه صادق؛ صورت گرفته استوار می باشد. هدف این مقاله ارائه تصویری جامع از تبادلات فرهنگی این دو منطقه بر اساس داده های یاد شده است.

شهر سوخته، تپه صادق، بلوچستان پاکستان، گونه شناختی، روابط فرهنگی