معصومه کیانپور - پژوهشگر و دانش آموخته کارشناسی ارشد ایران شناسی دانشگاه گیلان:

عناصر هنری و نقش مایه ای نمادین جانوری در هنرهای تزئینی تاریخ هنر ایران همواره نمودی پررنگ داشته است. حضور بسیاری از این نقش ها برگرفته از باورهای جوامع باستانی و بازتاب پدیده های پیرامونی مردمان آن عصر، در آثارشان است. هنر عصر هخامنشی در سبک معماری، نقش پردازی، کنده کاری و امثال آن سرشار از تناسب و توازن اشکال و همچنین نماد گرایی است. از میان نقوش جانوری، نقش شیر، جایگاه ویژه در هنر تمدن های مختلف، از جمله دورهمی هخامنشی دارد. شیر در نقوش ایرانی نماد قدرت و پادشاهی اصیل و نیز نماد میترا، خورشید، آتش و گرما است. همچنین شیر مرکب، الهه ی زمین و در نقوش هخامنشی به عنوان نماد خیر و شر آشکار شده است. پژوهش حاضر، با هدف مطالعه ی نقوش شیر در هنرهای دورهی هخامنشی، به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش است که نقش شیر در کدام هنرها و با چه معنای نمادینی به کار گرفته شده است پیکرهی داده های مقاله حاضر به روش کتابخانه ای گردآوری شده و سپس در ارتباط با موضوع مورد بحث، به توصیف و تحلیل در آمده است. نگارنده در این نوشتار نشان میدهد که نقش شیر در دوره ی هخامنشی در کتیبه ها، پیکره، مدال، وسایل تزئینی، مهر، جام، خنجر و امثال آن دیده می شود که نشان از وجود باورهای فرهنگی و اسطوره ای و مفاهیم نهفته در پس این نقش و ارتباط آن با نمادهای دیگر دارد.

شیر، هنر، هخامنشی، ایران، نماد.