سید اسماعیل موسوی - کارشناس ارشد مهندسی آب، دانشگاه علوم و تحقیقات، تهران
بهزاد سرهادی - کارشناس ارشد مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا، همدان

در این مقاله با استفاده از ابزار سیستم اطلاعات جغرافیایی، و با بهره گیری از از معادله زیشارد، برای قناتهای واقع در محدوده اشباع آبخوان همدان، اقدام به استخراج حدود حریم از اطراف چاه هر یک شد. برای این منظور از لایه پیوسته رستری دوره بلند مدت 20 ساله (از سال 1373 تا 1394 ) به عنوان مقدار افت سطح آب زیرزمینی، و از لایه پیوسته رستری ضریب قابلیت انتقال پس از تبدیل به مقدار هدایت هیدرولیکی و با بهره گیری از لایه ضخامت آبرفت آبخوان، استفاده شد. با توجه به حریم محاسبه شده هر قنات در ناحیه مطالعاتی دشت همدان، می توان نتیجه گرفت که قنات هایی با آبدهی بالاتر، که در مناطق مستعد حفر شده اند، در معرض بیشترین آسیب ناشی از افت سطح آب زیرزمینی قرار دارند. به این ترتیب قنات داش بلاغ با 1150 متر، بیشترین حریم را به خود در محدود ه عمیق تر آبخوان اختصاص داده است. درحالی که کمترین حریم محاسبه شده مربوط به قنات علی خان کهریزی با عدد 13 متر در ناحیه جنوب شرقی حاشیه آبخوان است.

حریم، قنات، آب زیرزمینی، معادله زیشارد