معصومه صادقی - کارشناس ارشد زمین شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم آباد

قنات فنی برای دستیابی به آب و انتقال آن به اراضی مستعد کشاورزی و ایجاد سکونتگاه می باشد و پایدارترین شیوه متناسب با شرایط جغرافیایی گستره وسیعی از مناطق خشک ایران محسوب می شود. در این پژوهش جهت برآورد آبدهی 10 قنات دارای آبدهی دائمی دشت ازنا الیگودرز واقع در استان لرستان، از مدل شبکه بیزین استفاده گردید. پارامترهای بارش، تبخیر و آبده ی چاه بعنوان ورودی و پارامتر آبدهی قنات بعنوان خروجی مدل در مقیاس زمانی ماهانه، طی دوره آماری (1385-1395) انتخاب گردید. معیارهای ضریب همبستگی، جذر میانگین مربعات خطا و ضریب نش ساتکلیف برای ارزیابی و نیز مقایسه عملکرد مدل ها مورد استفاده قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که ساختار ترکیبی توانسته در مدل مورد بررسی، در تخمین آبدهی قنات نتایج قابل قبولی ارائه نماید. لیکن از لحاظ دقت، مدل شبکه بیزین با ضریب همبستگی (0/910)، جذر میانگین مربعات خطا (0/048l/s) و نیز ضریب نش ساتکلیف (0/954) در مرحله صحت سنجی قابلیت قابل قبولی را از خود نشان داده است. در مجموع نتایج حاصله نشان داد که مدل شبکه بیزین توانایی بالایی در تخمین مقادیر کمینه و بیشینه از خود نشان داده است.

آبدهی، ازنا الیگودرز، شبکه بیزین، قنات